Alacaklıyı Zarara Uğratma Suçu

Alacaklıyı Zarara Uğratma Suçu Nedir? Alacaklının zarara uğraması suçu, özellikle haciz yolu ile takip konusunda gündeme gelmektedir. Burada borçlu, alacaklısını zarara uğratırken mallarını kaçırma, telef etme gibi yollara başvurmaktadır. Borçlu muvazaa, hile gibi yollara da başvurabilmekte ve sonucunda alacaklısını zarar uğratmaktadır. Burada suç İcra İflas Kanununda düzenlenmiştir. Suçun cezası ise Türk Ceza Kanununda belirlenmiştir.

Alacaklının zarara uğradığını ispatında aleyhe aciz belgesi almak ve alacağını almadığını kanıtlamak gibi yollar bulunmaktadır. Söz konusu durum sadece hacizde değil, iflas durumunda da aynı şekilde uygulanacaktır. Bu düzenlemeyle hedeflenen amaç, borçlunun alacaklısını zarar uğratmaması ve borcunu hakkaniyetli bir şekilde ödemeye sevk ettirmektir.

Alacaklıyı Zarara Uğratma Suçunun Şekilleri:

Alacaklıyı zarara uğratmanın birden fazla şekli vardır. Alacaklıyı zarara uğratmak suçu şu şekillerde meydana gelebilir:

1. Borçlunun olmayan başka borçlarını ikrar etmesi ve mal varlığını bu şekilde eksik göstermesi
2. Borçlunun söz konusu vereceğini telef etmesi veya hasara uğratması
3. Mallarını ya da mallardan bazılarını kendi mülkiyetinden çıkartması
4. Muvazaalı bir işlemle mallarını başkasına geçirmesi (Hileli bir anlaşmayla)

Bu şekillerle alacaklının zarara uğraması mümkündür ve borçlu alacaklıyı zarara uğratmak suçunu işlemiş olur.

Alacaklıyı Zarara Sokma Amacıyla Mevcudu Eksiltme Suçu ve Cezası

Alacaklısını zarara sokmak amacıyla mevcudunu eksiltme suçu, borçlu olan bir kişinin, borcunu ödememek için mal varlığını gizlemesi veya eksiltmesi durumunda ortaya çıkan bir suçtur. Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında düzenlenen bu suç, alacaklının alacağını tahsil etme hakkını koruma amacı taşır. Bu yazıda, bu suçun ne olduğunu, hangi durumları kapsadığını ve cezasının ne olduğunu detaylı bir şekilde ele alacağız.

Alacaklıyı Zarara Sokma Amacıyla Mevcudu Eksiltme Suçu Nedir?

Alacaklıyı zarara sokma amacıyla mevcudunu eksiltme suçu, TCK’nın 331. maddesinde düzenlenmiştir. Bu suç, borçlunun alacaklılarına zarar vermek amacıyla mevcut mal varlığını gizlemesi, elden çıkarması veya başka bir şekilde eksiltmesi durumunda oluşur. Suçun temel amacı, alacaklının alacağını tahsil etme imkanını ortadan kaldırmaktır.

Fail ve Mağdur: Suçun faili, borçlu kişidir. Mağdur ise alacaklıdır. Alacaklının zarar görmesi için failin borcunu ödememek amacıyla hareket etmesi gerekir.

Maddi Unsur: Borçlunun mal varlığını gizlemesi, eksiltmesi veya başka bir kişiye devretmesi gibi fiiller suçun maddi unsurunu oluşturur.

Manevi Unsur: Failin kastı, alacaklısını zarara uğratmaktır. Bu nedenle, suçun manevi unsuru olarak doğrudan kasıt aranır.

Hangi Durumlar Bu Suçu Kapsar?

Borçlunun, sahip olduğu mal varlığını satması ve elde edilen parayı alacaklılardan gizlemesi.

Mevcut varlıkların bir kısmını veya tamamını başkalarına devrederek, alacaklının el koymasını önleme çabası.

Alacaklının alacağını tahsil etmesini zorlaştırmak için borçlunun varlıklarını kasıtlı olarak yok etmesi veya gizlemesi.

Alacaklıyı Zarara Sokma Amacıyla Mevcudu Eksiltme Suçunun Cezası

Türk Ceza Kanunu’na göre bu suçu işleyen kişiler, şikayet üzerine, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılırlar. Cezanın uygulanabilmesi için alacaklının şikayette bulunması gerekmektedir. Suçun cezası, failin ekonomik durumu ve işlenen fiilin niteliğine göre değişebilir.

Alacaklıyı Zarara Sokma Amacıyla Mevcudu Eksiltme Suçu Cezası Nedir?

İndirim Nedenleri: Suçun işlenmesi sırasında failin kendi iradesiyle pişman olup, durumu düzeltmek için adım atması gibi durumlar cezayı hafifletebilir.

Artırıcı Nedenler: Suçun birden fazla alacaklıya karşı işlenmesi veya suçun örgütlü bir şekilde işlenmesi cezanın artırılmasına neden olabilir.

Alacaklıyı zarara sokma amacıyla mevcudu eksiltme suçu, sadece ceza hukuku kapsamında değil, aynı zamanda hukuk davalarına da konu olabilir. Alacaklı, borçlunun mallarını kaçırdığına dair bir dava açarak, alacaklarının tahsilini sağlayabilir. Bu tür davalarda alacaklı, borçlunun mal varlığını kasıtlı olarak eksilttiğini ispat etmek zorundadır.

Alacaklıyı zarara sokma amacıyla mevcudu eksiltme suçu, borçlu-alacaklı ilişkilerinde önemli bir yere sahiptir. Bu suçun işlenmesi, alacaklının maddi zarar görmesine ve adaletin ihlaline yol açar. Hukuk sistemi, alacaklıların haklarını korumak amacıyla bu tür fiillere karşı ciddi yaptırımlar uygular. Borçlu kişilerin, alacaklılarına karşı adil davranması ve borçlarını zamanında ödemesi, hem hukuki hem de etik açıdan önemlidir. Diğer sayfamızı ziyaret edebilirsiniz… İcra Avukatı Ankara

Alacaklıyı Zarara Uğratma Suçunun Cezası Nedir?

Alacaklıyı zarara uğratma suçu, kasten işlenen bir suçtur. Burada alacaklının alacağını tahsil edememesi, eksik tahsil etmesi veya malın büyük zarara uğramış olması sebebiyle uğranılan zararlar söz konusudur. İcra İflas Kanunu 331. Madde çerçevesinde düzenlenen suçun cezası Türk Ceza Kanununda belirlenmiştir. Borçlu 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezasına ve bin güne kadar adli para cezasına çarptırılacaktır. Olayın somut özelliklerine göre hakim bu aralık çerçevesinde bir cezaya hükmedecektir.

Alacaklıyı Zarara Uğratma Suçunda Zamanaşımı Var Mı?

Alacaklıdan mal kaçırma olarak anlan suç tipinde dava zamanaşımı 8 yıldır. Bu süre içerisinde başvuru yapılmalıdır. Ancak sürenin hesaplanmasında zamanaşımını kesen bazı haller öngörülmüştür. Bu durumlar Türk Ceza Kanunu madde 67’de belirtilmiştir. Bu suç tipinde ceza zamanaşımı süresi ise 10 yıldır. Alacaklıyı zarara uğratma suçunda, suç şikayete bağlıdır. Şikayet edecek kişi alacaklıdır. Söz konusu şikayetin hangi makama yapılacağı da önemlidir. Alacaklının zarara uğraması için öncelikle bir icra takibi başlamış olması gerekmektedir. Alacaklıyı zarara uğratma şikayet süresine uyulduğu takdirde yapılacak başvuru, yetkili mahkemeye yapılmalıdır. Burada yetkili mahkeme, icra takibinin yapıldığı yerdeki mahkeme olacaktır. İcra takibinde ise genel olarak yetkili mahkeme, borçlunun yerleşim yeri mahkemesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Alacaklıyı zarar uğratma suçunda da başvurulacak mahkeme, icra takibin yapıldığı yer mahkemesi olacaktır.

Alacaklıyı zarar uğratma suçu, ticaret şirketleri tarafından da işlenebilmektedir. Bu durumda ticaret şirketlerinin yetkilileri sorumlu olmaktadır. Bunun sebebi cezaların şahsiliği ilkesidir. Alacaklıdan mal kaçırılması eylemini yapan kişi, söz konusu suçtan sorumlu tutulacaktır.

Alacaklıyı Zarara Uğratma Suçu Yargıtay Kararı

Araç satış sözleşmelerinden anlaşılmakta olup, bu araçların satışından elde edilen gelirle şirketin zorunlu giderlerinin karşılandığı bilirkişi raporunda belirtilmekte ise de, bu takip dosyasında da borçlu olduğu göz önünde bulundurularak, bu zorunlu giderlere yapılan ödemenin hangi tarihte olduğu açık olarak belirtilmediği gibi, işçi maaşları, vergi, sosyal güvenlik ve acil sağlık giderleri icra takip dosyasına yapılan ödemeler gibi harcamalar dışındakilerin zorunlu gider olarak kabulünün mümkün olmayacağı da dikkate alınarak, yapılan harcamaların, araç satışları gelirlerinin elde edildiği tarih de dikkate alınarak kime, ne kadar ve ne maksatla ödendiği de belirtilmek suretiyle yeniden bilirkişiden ek rapor alınmasını müteakip, sanığın hukuki durumunun takdiri gerektiği gözetilmeden, eksik inceleme ve denetime elverişli olmayan bilirkişi raporu esas alınarak yazılı şekilde beraat kararı verilmesi, isabetsiz olup, temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmekle hükmün isteme aykırı olarak BOZULMASINA, 07.06.2012 gününde oybirliği ile karar verildi.

YARGITAY: ALACAKLIYI ZARARA UĞRATMAK İÇİN TAŞINMAZIN ELDEN ÇIKARILMASI

Alacaklıyı zarara uğratmak maksadıyla mevcudu eksiltmek suçundan sanık L…ün, İİK’nun 331. maddesi gereğince 6 ay hapis ve 20.000 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiş, hüküm yasal süresi içerisinde sanık vekili tarafından temyiz edildiğinden, Yargıtay C.Başsavcılığının bozma istemli tebliğnamesiyle dosya, Daireye gönderilmiş olmakla, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okunarak;

Sanık müdafiinin suça konu taşınmazın borçları ödemek için satıldığını savunması karşısında, satın alan şahısla sanık arasında yakın akrabalık veya yakın arkadaşlık ilişkisi bulunup bulunmadığı, taşınmazın satışından elde edilen gelirle …bankasına olan ipotek borcu dışındaki borçların kime ait olduğu ve bir icra takibine veya vergi, sosyal güvenlik ya da sağlık giderine ait olup olmadığı araştırılmadan ve yapılan bu ödemelerin yukarıda sayılan alacaklara ilişkin olması halinde atılı suçun oluşmayacağı gözetilmeden eksik inceleme ile sanığın cezalandırılmasına karar verilmesi,

YARGITAY: REHİNLİ ARACIN PARÇALARININ SÖKÜLMESİ, MEVCUDU EKSİLTME SUÇU

Alacaklıyı zarar uğratmak maksadıyla mevcudunu eksiltmek suçundan sanık T…’ın beraatine karar verilmiş, hüküm yasal süresi içerisinde müşteki vekili tarafından temyiz edildiğinden, Yargıtay C.Başsavcılığının bozma istemli tebliğnamesiyle dosya, Daireye gönderilmiş olmakla, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okunarak;

Sanığın üzerine atılı suç İİK’nun 331. maddesinin birinci fıkrasında, “Haciz yolu ile takip talebinden sonra veya bu talepten önceki iki yıl içinde borçlu alacaklısını zarara sokmak maksadıyla, mallarını veya bunlardan bir kısmını mülkünden çıkararak, telef ederek veya kıymetten düşürerek …mevcudunu suni surette eksiltirse…” şeklinde düzenlenerek yaptırıma bağlanmış olup, madde metninden de anlaşılacağı üzere, rehinli/hacizli mal ayrımı yapılmamıştır. Hal böyle olunca, sanığın savunmasında beyan ettiği suça konu rehinli aracı parçaları eksik şekilde teslim ettiği istasyon sahibi H… ile şoför V…’ün tanık sıfatıyla dinlenilip, sonucuna göre sanığın hukuki durumunun takdir edilmesi gerekirken, eksik inceleme ve atılı suçun unsurlarına uygun düşmeyen gerekçe ile beraat kararı verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmekle hükmün istem gibi BOZULMASINA, 07.06.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.

YARGITAY: ALACAKLISINI ZARARA UĞRATMAK MAKSADIYLA MEVCUDU EKSİLTMEK.

2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/418 Esas 2010/282 Karar sayılı ilamı ile alacaklı Ö… tarafından açılan tasarrufun iptali davasında; sanık M… aleyhine İ… isimli şahsın yaptığı icra takibinde borçlu vekili tarafından ödeme emrini elden tebellüğ ederek ve sürelerden de feragat etmek suretiyle icra takibinin kesinleştirildiği, aracın ruhsat bilgilerinin de borçlu tarafından verilerek ve haciz yazısını elden götürülerek … plakalı aracına haciz konulmasını sağladığı, bütün bu işlemlerin aynı gün yapıldığı, sanık M… ile İ… arasındaki bu takibin müştekinin alacağını akim bırakmak için ve muvazaalı yapıldığı kabul edilerek … plaka nolu araçla ilgili tasarrufun alacaklı müştekinin icra dosyasındaki borcuna yetecek kadar kısmının iptaline karar verildiği ve Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır.