Anlaşmalı Boşanma Protokol Şart Mı? Protokolsüz Boşanma Olur Mu?

Anlaşmalı Boşanma Protokol Şart Mı? Protokolsüz Boşanma Olur Mu? Protokolsüz anlaşmalı boşanma olur mu? Anlaşmalı boşanma, Türk Medeni Kanunu’nun 166/3. maddesinde düzenlenmiştir ve en önemli şartlardan biri tarafların boşanma protokolü sunmasıdır. Protokolsüz anlaşmalı boşanma mümkün değildir. Çünkü protokolde; velayet, nafaka, tazminat, mal paylaşımı ve diğer hususların tarafların serbest iradeleriyle kararlaştırıldığı yazılı olarak belirtilmelidir. Hakim, bu protokol olmadan anlaşmalı boşanmaya karar veremez.

Anlaşmalı boşanma protokolüne uyulmazsa ne olur?

Anlaşmalı boşanma protokolü, mahkeme kararıyla onaylandığında ilam niteliğinde belge haline gelir. Yani taraflardan biri protokole uymazsa, diğer taraf icra yoluyla bu hükümlerin uygulanmasını sağlayabilir. Örneğin nafaka ödenmezse ilamlı icra takibi başlatılabilir, mal paylaşımı yapılmazsa icra dairesi aracılığıyla zorla yerine getirilir. Dolayısıyla protokol bağlayıcıdır ve uyulmaması ciddi hukuki sonuç doğurur.

Anlaşmalı boşanma protokolü şarta bağlanabilir mi?

Anlaşmalı boşanma protokolü, prensip olarak şartsız ve kesin hükümler içermelidir. Tarafların boşanması “eğer şu olursa” gibi koşullara bağlanamaz. Ancak protokolde bazı edimler belirli süreye veya takvime bağlanabilir. Örneğin “ev eşyaları 1 ay içinde teslim edilecek” ya da “taşınmaz 3 ay içinde devredilecek” gibi ifadeler geçerli olabilir. Fakat boşanmanın gerçekleşmesi hiçbir şekilde şarta bağlanamaz.

Mahkemenin onayladığı protokol, taraflar için hukuken bağlayıcıdır. Eğer taraflardan biri yükümlülüğünü yerine getirmezse, diğer taraf icra takibi yapabilir veya dava açabilir. Örneğin çocuğun teslim edilmemesi halinde çocuk teslimi icrası yoluna gidilebilir. Mal paylaşımı yapılmazsa icra müdürlüğü aracılığıyla işlem uygulanır. Bu nedenle protokole uyulmaması, yalnızca tarafların kendi aralarında değil, icra ve mahkeme yoluyla da ciddi yaptırımlar doğurur.

Anlaşmalı Boşanma Protokol Şart Mı? Protokolsüz Boşanma Olur Mu?

Anlaşmalı Boşanma Protokol Şart Mı sorusuna verilecek cevap evet, protokol hazırlanması gerekir. Anlaşmalı Boşanma Protokolü hazırlanırken bu kurallara da uymak gerekir. Kural olarak bir sözleşmenin içeriğini, kanunda öngörülen sınırlar içinde özgürce belirleyebilirler. (e. BK. m. 19, 6098 s. TBK. m. 26) Kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı veya konusu imkansız olan sözleşmeler kesin olarak hükümsüzdür.

Sözleşmenin içerdiği hükümlerden bir kısmının hükümsüz olması, diğerlerinin geçerliliğini etkilemez. Ancak, bu hükümler olmaksızın sözleşmenin yapılmayacağı açıkça anlaşılırsa, sözleşmenin tamamı hükümsüz olur. (e. BK. m. 19/2, 20, 6098 s. TBK. m. 27) Borçlar Kanununda yer alan, sözleşme özgürlüğüne getirilen genel nitelikteki bu sınırlamalar, boşanma anlaşmaları için de evleviyetle geçerlidir. Çünkü Borçlar Kanunu, Türk Medeni Kanununun beşinci kitabı olup, onun tamamlayıcısıdır. (6098 s. TBK. m. 646) O halde hakim, kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı ve konusu imkansız olan hükümler taşıyan bir boşanma protokolünü esas alarak boşanma kararı veremez ve böyle bir protokolü tasdik edemez.

Yargıtay Kararı – Anlaşmalı Boşanma Protokol Şart Mı? Protokolsüz Boşanma Olur Mu?

T.C. YARGITAY 2.HUKUK DAİRESİ ESAS NO: 2004/9193 KARAR NO: 2004/11261 KARAR TARİHİ: 05.10.2004

Taraflar arasında yapılan 27.03.2002 tarihli protokolün boşanma ve fer’i sonuçlarına ilişkin olduğu görülmektedir. Bu protokolün, boşanma dosyasına sunulmadığı, tarafların kendi aralarında haricen düzenledikleri, davacı vekilinin 3.12.2003 ve 24.02.2004 tarihli oturumlardaki beyanından anlaşılmaktadır.

Boşanma veya ayrılığın fer’i sonuçlarına ilişkin iki taraf arasında yapılan anlaşmalar hakim tarafından onaylanmadıkça geçerli olmaz. ( TMK. md. 184/5) Protokolün hakim tarafından onaylanmadığı davacı vekilinin beyanından anlaşıldığına göre geçerli değildir.Şu halde davanın reddi gerekirken yazılı şeklide hüküm kurulması doğru görülmemiştir.

SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, duruşma için takdir olunan 375.000.000 lira vekalet ücretinin Ruşen’den alınıp Meryem’e verilmesine, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi.