Hizmet Tespit Davasında İspat

Hizmet Tespit Davasında İspat

Yasal dayanağı 506 sayılı Yasa’nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa’nın 86/9. maddeleri olan bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği ya da çalıştıklarının Kurumca tespit edilip edilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu yasal koşul oluşmuşsa işyerinin o dönemde gerçekten var olup olmadığı, Kanun’un kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma iddiasının gerçeğe uygunluğu özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispatlanabilirse de çalışmasının konusu, sürekli kesintili mevsimlik mi olduğu, başlangıç ve bitiş tarihleri ve alınan ücret konularında tanıkların sözleri değerlendirilirken bunların inandırıcılığı üzerinde durulmalı, verdikleri bilgilere nasıl vakıf oldukları, işveren ve işçiyle, işyeriyle ilişkileri, bazen uzun yılları kapsayan bilgilerin insan hafızasında yıllarca eksiksiz nasıl taşınabileceği düşünülmeli ve tanıklar buna göre dinlenmeli, işyerinin kapsam kapasite ve niteliği ile bu beyanlar kontrol edilmeli, mümkün oldukça işyerinin müdür, amir, şef, ustabaşı ve posta başı gibi görevlileri ve o işyerinde çalışan öteki kişiler ile o işyerine komşu ve yakın işyerlerinde bu yeri bilen ve tanıyanlar dahi dinlenerek tanık beyanlarının sağlığı denetlenmeli ve çalışma olgusu böylece hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlendikten sonra ücret konusu üzerinde durulmalı, tespiti istenilen sürenin evvelinde ve sonrasında beyyine başlangıç sayılabilecek ödeme belgeleri ve sair bu nitelikte bir belge yoksa Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunun m.288 de yazılı sınırları taşan ücret alma iddialarında yazılı delil aranmalı, bu sınırlar altında kalan ücret alma iddialarında ücret miktarları tanıklardan sorulmalı, 506 sayılı Yasa’nın 3/B-D maddeleri ile 5510 sayılı Yasa’nın 6/a-c maddelerinde de olduğu gibi ücretin sigortalı sayılmanın koşulu olan durumlarda ücret alma olgusunun var olup olmadığı özellikle saptanmalıdır. Bu davalarda işverenin kabulünün tek başına hukuki bir sonuç doğurmayacağı göz önünde tutulmalıdır.

Hizmet Tespit Davasında İspat – Yargıtay Kararı

T.C. YARGITAY 21.Hukuk Dairesi Esas: 2015/6112 Karar: 2016/97 Karar Tarihi: 18.01.2016

HİZMET TESPİTİ DAVASI – GEREK DAVACININ ÇAY OCAĞI İŞLETMESİNDE GEREKSE DAVALI İŞYERİNDE KOMŞU İŞYERİ TANIĞI BULUNUP BULUNMADIĞI TESPİT EDİLMEDEN SONUCA GİDİLMESİNİN İSABETSİZLİĞİ – HÜKMÜN BOZULDUĞU

ÖZET: Somut olayda; davalı işyerinin 07.09.2012 tarihinde kanun kapsamına alındığı anlaşıldığından işyerinin bu tarihten önce de var olup olmadığı araştırılmadan ve gerek davacının çay ocağı işletmesinde gerekse davalı işyerinde komşu işyeri tanığı bulunup bulunmadığı tespit edilmeden, bulunuyorsa bu tanıkların da beyanları alınmadan sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.

Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa’nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.

Yasal dayanağı 506 sayılı Yasa’nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa’nın 86/9. maddeleri olan bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği ya da çalıştıklarının Kurumca tespit edilip edilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu yasal koşul oluşmuşsa işyerinin o dönemde gerçekten var olup olmadığı, Kanun’un kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma iddiasının gerçeğe uygunluğu özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispatlanabilirse de çalışmasının konusu, sürekli kesintili mevsimlik mi olduğu, başlangıç ve bitiş tarihleri ve alınan ücret konularında tanıkların sözleri değerlendirilirken bunların inandırıcılığı üzerinde durulmalı, verdikleri bilgilere nasıl vakıf oldukları, işveren ve işçiyle, işyeriyle ilişkileri, bazen uzun yılları kapsayan bilgilerin insan hafızasında yıllarca eksiksiz nasıl taşınabileceği düşünülmeli ve tanıklar buna göre dinlenmeli, işyerinin kapsam kapasite ve niteliği ile bu beyanlar kontrol edilmeli, mümkün oldukça işyerinin müdür, amir, şef, ustabaşı ve posta başı gibi görevlileri ve o işyerinde çalışan öteki kişiler ile o işyerine komşu ve yakın işyerlerinde bu yeri bilen ve tanıyanlar dahi dinlenerek tanık beyanlarının sağlığı denetlenmeli ve çalışma olgusu böylece hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlendikten sonra ücret konusu üzerinde durulmalı, tespiti istenilen sürenin evvelinde ve sonrasında beyyine başlangıç sayılabilecek ödeme belgeleri ve sair bu nitelikte bir belge yoksa Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunun m.288 de yazılı sınırları taşan ücret alma iddialarında yazılı delil aranmalı, bu sınırlar altında kalan ücret alma iddialarında ücret miktarları tanıklardan sorulmalı, 506 sayılı Yasa’nın 3/B-D maddeleri ile 5510 sayılı Yasa’nın 6/a-c maddelerinde de olduğu gibi ücretin sigortalı sayılmanın koşulu olan durumlarda ücret alma olgusunun var olup olmadığı özellikle saptanmalıdır. Bu davalarda işverenin kabulünün tek başına hukuki bir sonuç doğurmayacağı göz önünde tutulmalıdır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.

Yukarıda açıklanan hususlar, yeterli ve gerekli bir araştırmayla ve deliller hep birlikte değerlendirilerek aydınlığa kavuşturulduktan sonra o çalışmanın sigortalı çalışma niteliğinde olup olmadığı, ya da ne zaman bu niteliğe kavuştuğu yönü üzerinde durulmalı ve çalışmayı kapsama alan yasanın yürürlük tarihinden sonraki dönem için hizmetin tespitine karar verilmelidir.

Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacı adına davalı işyerinden işe giriş bildirgesinin verilmediği ve hizmet bildiriminde bulunulmadığı, işyerinin 07.09.2012 tarihinde Kanun kapsamına alındığı, davacının 27.04.2010 tarihinde çay ocağı faaliyetinden dolayı Bağ-Kur sigortalısı olduğu ve talep ettiği dönemin tamamında Bağ-Kur sigortalılığının devam ettiği, bordro tanıklarının dinlendiği anlaşılmaktadır.

Somut olayda; davalı işyerinin 07.09.2012 tarihinde kanun kapsamına alındığı anlaşıldığından işyerinin bu tarihten önce de var olup olmadığı araştırılmadan ve gerek davacının çay ocağı işletmesinde gerekse davalı işyerinde komşu işyeri tanığı bulunup bulunmadığı tespit edilmeden, bulunuyorsa bu tanıkların da beyanları alınmadan sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.

Yapılacak iş; davalı işyerinin kanun kapsamına alındığı tarihten önce de faaliyette olup olmadığını araştırmak, bu bağlamda, davalı işyerinin ticaret sicil müdürlüğü ile vergi dairesi nezdinde kaydının bulunup bulunmadığını sormak, var ise tescil ve mükellefiyet kayıtlarını temin etmek, meslek kuruluşları nezdinde kaydının bulunup bulunmadığını tespit etmek, hem davacı adına kayıtlı çay ocağı işletmesinde hem de davalı işyerinde talep edilen dönemde çalışması bulunan komşu işyeri tanığı araştırması yapmak, Kurumdan sorulmak suretiyle veya zabıta araştırması ile tespit edilecek komşu işyerlerinin işverenleri veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanların beyanlarına başvurmak ve tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle çıkacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

Sonuç: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA,

T.C. YARGITAY 10.Hukuk Dairesi Esas: 2015/24769 Karar: 2016/947 Karar Tarihi: 28.01.2016

HİZMET TESPİTİ DAVASI – HÜKMÜN İNFAZINDA TEREDDÜT YARATACAK ŞEKİLDE TESPİTİNE KARAR VERİLEN DAVACININ ÇALIŞMALARININ BAŞLANGIÇ VE BİTİŞ TARİHLERİNİN İNFAZA ELVERİŞLİ ŞEKİLDE HÜKÜM FIKRASINDA BELİRTİLMEDİĞİ – HÜKMÜN BOZULDUĞU

ÖZET: Karar tarihinde yürürlükte bulunan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 297. maddesi uyarınca, kararın anılan maddelerde tanımlanan unsurları taşıması ve “taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir” yönündeki hükümlerinin, kararın yazımında dikkate alınmayarak, hükmün infazında tereddüt yaratacak şekilde, tespitine karar verilen davacının çalışmalarının başlangıç ve bitiş tarihlerinin infaza elverişli şekilde hüküm fıkrasında belirtilmemesi, ayrıca, davalı işverene ait işyerinden Kuruma bildirimi yapılan sürelerin de dışlanmamış olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

9 SORULAR

  1. BERKECAN KURUDAYIOĞLU dedi ki:

    Hizmet Tespit Davasında İspat Bu dava açmak için bilmeniz gerekenler nelerdir. dava açmak için nasıl bir yol izlenir

  2. SALİH AYBEK dedi ki:

    Hizmet Tespit Davasında İspat bu konu hakkında geri dönüş yaparsanız sevinirim iyi çalışmalar.

  3. JİHAT CABADAK dedi ki:

    Hizmet Tespit Davasında İspat Davayı ben hangi mahkemede açabilirim.. Davanın yetkili mahkemesi neresidir.. Saygılarımla.

  4. AKİF KİTAPÇI dedi ki:

    Hizmet Tespit Davasında İspat Merhabalar. Garip bir durumumuz var size danışmak istiyorum.

  5. İZEL BİÇKES dedi ki:

    Hizmet Tespit Davasında İspat Öncelikle bu bizleri aydınlattığınız için teşekkür ederim. Ankara dışına hizmetiniz var mı?

  6. TAHACAN MAHİROĞLU dedi ki:

    Hizmet Tespit Davasında İspat Davanın şekli zamanı ve basarı olanağımız tam olarak nedir sizden bilgi rica edebilirmiyim…

  7. GÜLBÜKE ÜNAL dedi ki:

    Hizmet Tespit Davasında İspat Bu duruma karşılık olarak dava açmak istiyorum.

  8. ŞEVKET AKTEPE dedi ki:

    Hizmet Tespit Davasında İspat Makaleniniz davası ile ilgili net bir yazı olmuş.. teşekkürler..

  9. MUKADDES YAVAŞ dedi ki:

    Hizmet Tespit Davasında İspat Size email olarak gönderdiğim davamda zaman aşımı söz konusumudur. teşekkürler….

İZEL BİÇKES için cevap yaz

 

AVUKATA SORU SORUN

Bize Ulaşın




[recaptcha]

BİZE ULAŞIN

İletişim Bilgileri