Brüt maaş üzerinden kıdem tazminatı nasıl bulunur?

Brüt maaş üzerinden kıdem tazminatı nasıl bulunur? Kıdem Tazminatı Brüt Ücret Üzerinden Nasıl Hesaplanır? 2026 Ankra Güncel Hukuk Rehberi.

Türkiye’de işçilerin en önemli mali haklarından biri olan kıdem tazminatı, işçinin işverene bağlı olarak çalıştığı süre boyunca edindiği emeğin karşılığı niteliğinde bir tazminattır. İşten ayrılma veya çıkarılma durumlarında hangi şartlarda kıdem tazminatı alınabileceği kadar, kıdem tazminatının hangi ücret üzerinden hesaplanacağı da en çok merak edilen konuların başında gelir.

Kıdem tazminatı her zaman brüt ücret üzerinden hesaplanır ve bu hesaplamada sadece çıplak maaş değil, işçiye sağlanan birçok yan hak ve düzenli ödemeler de dikkate alınır. Bu blog yazısında, kıdem tazminatı hesaplamasıyla ilgili tüm detaylar, örnek hesaplamalar ve Yargıtay’ın güncel uygulamalarıyla birlikte açıklanmaktadır.

Kıdem Tazminatı Nedir? Hangi Hallerde Ödenir?

Kıdem tazminatı, 1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükte kalan 14. maddesine göre işçinin: En az 1 yıl çalışmış olması, İş sözleşmesinin kanunda belirtilen haklı fesih nedenleriyle sonlanması şartıyla ödenen tazminattır.

İşçinin kıdem tazminatı alabileceği başlıca durumlar şunlardır: İşveren tarafından haksız veya geçersiz nedenle işten çıkarılma, İşçinin haklı nedenle fesih yapması (maaş ödenmemesi, mobbing, SGK primlerinin yatırılmaması vb.), Kadın işçinin evlilik nedeniyle 1 yıl içinde işten ayrılması, Erkeğin askerlik nedeniyle feshi, Emeklilik hakkının kazanılması, İşçinin vefatı (mirasçılarına ödenir), Bu haller dışında işten ayrılma durumunda kıdem tazminatı hakkı doğmaz.

Brüt maaş üzerinden kıdem tazminatı nasıl bulunur?

Kıdem tazminatı her zaman brüt ücret üzerinden hesaplanır. Net ücret dikkate alınmaz. Brüt ücretin içine işçiye sağlanan tüm düzenli ve süreklilik arz eden ödemeler dahil edilir.

Brüt Ücrete Dahil Edilen Ödemeler: Aylık brüt maaş, Yol yardımı (nakit ödeniyorsa), Yemek parası (nakit veya kartla düzenli sağlanıyorsa), Düzenli primler, İkramiyeler (yıllık toplamı 12’ye bölünerek), Düzenli sağlanan aile yardımı, Satış primleri (sürekli nitelikte olanlar), Düzenli sosyal yardımlar.

Brüt Ücrete Dahil Edilmeyen Ödemeler: Fazla mesai ücretleri, Yıllık izin ücreti, Doğum yardımı, Bayram yardımları (düzenli değilse), Yol ücreti servis olarak sağlanıyorsa, Tek seferlik prim ve ödemeler. Bu ayrım, Yargıtay’ın yerleşik içtihatları ile nettir.

Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır? Temel Formül

Kıdem tazminatı formülü: Kıdem Tazminatı = (Brüt Ücret + Düzenli Yan Haklar) x Çalışılan Yıl, Her tam çalışma yılı için 30 günlük brüt ücret esas alınır. Artan aylar için orantılı hesaplama yapılır.

Kıdem Tazminatı Tavanı Nedir?

Kıdem tazminatı tutarı devlet tarafından her yıl belirlenen kıdem tazminatı tavanını aşamaz. 2025 yılı için kıdem tazminatı tavanı:

65.000 TL (örnek olarak yazılmıştır – kesin tutar Resmî Gazete’de yayımlanır), Yani işçinin brüt ücreti daha yüksek olsa bile, yıllık kıdem tazminatı bu tavan üzerinden hesaplanır.

Düzenli Yan Haklar Kıdeme Nasıl Eklenir?

Yan hakların hesabı şöyle yapılır: Yıllık ödenen ikramiye toplamı 12’ye bölünür. Yemek ve yol yardımları düzenliyse aylığa eklenir. Primler düzenli ise aylık ortalama alınır. Sonuçta tüm bu kalemler brüt toplam ücret içine eklenir.

Örnek Kıdem Tazminatı Hesaplaması

Bir işçinin: Brüt maaşı: 40.000 TL, Aylık yol yardımı: 2.000 TL, Aylık yemek yardımı: 1.500 TL, Yıllık ikramiye: 24.000 TL (aylık 2.000 TL). Çalışma süresi: 6 yıl 4 ay halinde hesaplama şu şekildedir.

Toplam brüt ücret hesaplanır: 40.000+ 2.000 + 1.500 + 2.000 = 45.500 TL. Her yıl için tazminat: 45.500 TL’dir. 6 yıl için: 6 x 45.500 = 273.000 TL

Artan 4 ay için: 45.500 / 12 x 4 = 15.166 TL. Toplam kıdem tazminatı: 288.166 TL’dir. Eğer brüt ücret tavanı aşılırsa tavan üzerinden hesaplanır. Kıdem Tazminatında Damga Vergisi Kesilir.

Önemli not: Kıdem tazminatı gelir vergisine tabi değildir, ancak binde 7,59 oranında damga vergisi kesilir.

İşveren Kıdem Tazminatını Ödemezse Ne Olur?

İşverenin kıdem tazminatını ödememesi durumunda işçi: Arabuluculuk başvurusu yapar (zorunludur). Sonuç alınamazsa iş mahkemesinde dava açabilir. TBK’ya göre faiz işletilebilir. Ücret alınana kadar gecikme faizi eklenir. Yargıtay’a göre kıdem tazminatının ödenmemesi işçi için haklı fesih sebebidir.

Yargıtay’ın Kıdem Tazminatı Hesaplamasıyla İlgili Önemli Kriterleri, Brüt ücretin içine süreklilik arz eden ödemeler eklenir. Tek seferlik ödemeler kıdeme dahil edilmez. Yan haklar düzenliyse mutlaka hesaba katılır. Yeniden değerleme ve tavan tutarı dikkate alınır. İşçinin net maaşı değil, brüt toplam hak edişi esas alınır.

Kıdem Tazminatı Brüt Ücret Üzerinden Nasıl Hesaplanır?

Kıdem tazminatı, işçinin brüt ücreti esas alınarak hesaplanan ve her hizmet yılı için 30 günlük brüt ücret tutarında ödenen bir tazminattır. Hesaplamada sadece maaş değil; yol, yemek, prim, düzenli ikramiye, yakacak parası, kasa tazminatı gibi süreklilik arz eden tüm ödemeler brüt ücrete dahil edilir.

İşçi kaç yıl çalıştıysa, brüt aylık ücreti o yıl sayısıyla çarpılır. Elde edilen toplam tutardan sadece damga vergisi kesilir; gelir vergisi ve SGK primi kesilmez. Yargıtay’ın yerleşik kararlarına göre “brüt ücretin tüm ekleriyle birlikte hesaplanması” zorunludur. Bu nedenle işçinin gerçek brüt gelirinin doğru belirlenmesi kıdem tazminatının eksiksiz ödenmesi açısından hayati önem taşır.

30 Bin TL Maaş Alan Ne Kadar Tazminat Alır? (Örnek Hesaplama)

30.000 TL brüt maaşı olan bir işçi, her çalışma yılı için 30 günlük brüt ücreti kadar kıdem tazminatına hak kazanır. Örnek hesaplama: Brüt maaş: 30.000 TL

1 yıllık kıdem tazminatı: 30.000 TL – damga vergisi (%0,759)

Damga vergisi: 30.000 × 0,00759 = 227,70 TL. Net kıdem tazminatı: 29.772,30 TL, Eğer işçi 5 yıl çalışmışsa: 29.772,30 × 5 = 148.861,50 TL

Tavan uygulamasına giriyorsa kıdem tazminatı yasal tavan üzerinden hesaplanır. Bu örnek 2024/2025’e uyarlanabilir. Google’da en çok aranan içerik “30 bin maaş kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?” olduğundan bu örnek SEO açısından yüksek performans sağlar.

Kıdem Tazminatı Hangi Maaş Üzerinden Hesaplanır?

Kıdem tazminatı işçinin son brüt ücreti üzerinden hesaplanır. İşçinin son bir yıl içinde aldığı düzenli ödemeler de brüt ücrete eklenir. Yani ücretin çıplak hâli üzerinden değil; sürekli nitelikteki tüm ödemeler dahil edilerek hesaplama yapılır. Örneğin işçinin brüt maaşına ek olarak düzenli:

Yemek parası, Yol yardımı, Satış primi, Servis ücreti, İkramiye (düzenli olmak şartıyla) gibi ödemeler yapılıyorsa hepsi brüt ücrete eklenmelidir. Yargıtay, süreklilik arz eden ödemelerin hesaba katılmamasını eksik ödeme saymakta ve işçi lehine hüküm kurmaktadır. Bu nedenle “son brüt gelir” tazminat hesabının tek belirleyicisidir.

Kıdem Hesabı 360 Gün mü, 365 Gün mü? Hangisi Doğru?

Kıdem tazminatı hesabında 1 yıl = 365 gün olarak kabul edilir. Yani kıdem hesabı takvim yılı esasına göre yapılır. Ancak aylık karşılık hesaplanırken “30 günlük ücret” kavramı kullanılır. Bu nedenle matematiksel olarak bazı karışıklıklar ortaya çıkar. Özet:

Yıllık kıdem süresi → 365 gün üzerinden hesaplanır. Tazminat tutarı → 30 günlük brüt ücret üzerinden hesaplanır.

Yargıtay da bu ayrımı net şekilde ortaya koymuştur: “Kıdem süresinin belirlenmesinde takvim yılı esas alınır; kıdem tazminatı hesabında 30 günlük ücret uygulanır.” Bu nedenle 360 gün hesabı yanlıştır; doğru olan 365 günlük yıldır.

Avukat ve Danışmanlık: Brüt maaş üzerinden kıdem tazminatı nasıl bulunur?

Brüt maaş üzerinden kıdem tazminatı nasıl bulunur? Kıdem Tazminatı Brüt Ücret Üzerinden Hesaplanır ve Yan Haklar Önemli Rol Oynar. Kıdem tazminatı işçinin en önemli mali haklarından biridir ve doğru hesaplanması hem işçi hem işveren açısından büyük önem taşır. Hesaplamada sadece brüt maaş değil, işçiye sağlanan tüm düzenli ödemeler dikkate alınmalıdır. Yanlış hesaplama hem dava açılmasına hem de yüksek faiz yüküne yol açabilir. Bu nedenle kıdem tazminatı hesaplaması mutlaka profesyonel şekilde yapılmalı ve gerekirse uzman bir avukattan destek alınmalıdır.

Kıdem tazminatının doğru hesaplanması, işçinin yıllarca verdiği emeğin tam karşılığını alması açısından son derece önemlidir. Brüt ücretin içine hangi ödemelerin dahil edilip edilmeyeceği, tavan sınırının uygulanması, yan hakların hesaplanması gibi konular uzmanlık gerektirir. En küçük bir hata, işçinin önemli miktarda kayba uğramasına veya işverenin fazla ödeme yapmasına yol açabilir. Hem hesaplama sürecinin hem de arabuluculuk ve dava aşamalarının doğru yürütülmesi için iş hukuku konusunda uzman bir avukatla çalışmak, hak kayıplarının önlenmesi ve sürecin hızla sonuçlandırılması açısından büyük avantaj sağlar.

İş Hukuku Avukatı ve Danışmanlık Konuları İçin Bakınız…

Kıdem tazminatı, brüt ücret veya yan hakların hesaplanmasıyla ilgili sorularınızı yorum bölümünde paylaşabilirsiniz. Brüt maaş üzerinden kıdem tazminatı nasıl bulunur?