Şirket Ortaklığından Çıkarma

Şirket Ortaklığından Çıkarma Nasıl Yapılır? Limited şirketlerde ortalıktan çıkma davası, ülkemizde en sık görülen ortaklık türlerinden biri olan limited şirket üzerinde ortaklık payı bulunan kişilerin arasında yaşadıkları hukuki uyuşmazlıkların çözüme kavuşturulması için açılan bir dava türüdür. İş sektöründe anonim ortaklıklar bakımından çok önem arz eden sermayenin korunması ilkesi, limited ortaklıkta vazgeçilmez bir ilke olarak kabul edilmemektedir. Bu durum sebebiyle limited şirketlerde ortaklıktan çıkmayı, anonim şirketlerdeki ortaklığa göre kolay bir hale getirmektedir. Limited şirket ortaklığından çıkma iki farklı usule göre yerine getirilmektedir. Bunlar;

• Esas sermaye payının devri ve
• Şirketten çıkmadır.

Şirket ortaklığından çıkma da kendi içinde birtakım alt türlere ayrılmaktadır. Şirketten çıkma yani ortaklıktan ayrılma eylemi, şirket sözleşmesinde belirlenen bir sebebe bağlı olarak gündeme getirilebileceği gibi aynı şekilde herhangi bir sebep göstermeden de gerçekleştirilebilmektedir. Çünkü şirket sözleşmesinde hiç tanınmamış olsa dahi, haklı sebebe dayanarak her zaman şirket ortaklığından çıkış yapmak mümkündür. Çıkma, çıkmaya katılma yoluyla gerçekleşebilir.

Şirket ortaklığından çıkmanın yanında limited şirkette pay sahibi olan bir ortağın, ortaklıktan çıkarılması da mümkün olmaktadır. Limited şirketten çıkarma veyahut şirket ortaklığından çıkarma, hukuk sistemimize göre iki durumda mümkün olmaktadır. Bunlar;

• Sözleşmede öngörülen sebeplerin varlığı halinde ortaklık kararıyla çıkarma,
• Haklı sebebin varlığı halinde mahkeme kararıyla ortaklıktan çıkarmadır.

Şirket Ortaklığından Çıkarma

Ortaklık Kararıyla Şirket Ortaklığından Çıkarma

Türk Ticaret Kanunu’nun 640. maddesinde düzenlenen hükümlere göre, ortak şirket sözleşmesinde çıkarılma sebepleri hukuki çerçeveye alınmıştır. Bu kapsamda ilgili düzenleme uyarınca çıkarılma sebeplerinin objektif olarak kabul edilebilir ve eşit işlem ilkesine uygun nedenlerden oluşmasına dikkat edilmesi gerekmektedir. Söz konusu ortaklık sözleşmesinden çıkarılma sebeplerinin mevcut durumda oluşması halinde bu kararlar, Türk Ticaret Kanunu’nun 621. maddesi uyarınca temsil edilen oyların en az üçte ikisinin ve oy hakkı bulunan esas sermayenin tamamının salt çoğunluğunun bir arada bulunması halinde alınabilmektedir.

Bu usule göre ortaklıktan çıkarılan kişi, kararın noter vasıtasıyla kendisine bildirildiği tarihten itibaren 3 ay içinde mahkemeden ortaklar genel kurulu kararının iptalini isteme hakkı bulunmaktadır. Bu talebin gündeme getirilmesiyle birlikte yetkili hakim, temel olarak düzenlenmiş olan sebebin objektif açıdan gerçekleşip gerçekleşmediğini inceleyecektir. Düzenlenmiş sebebin geçerliliği ise yalnızca kişilik haklar ile genel ahlak kurallarına istinaden incelenmektedir. Dolayısıyla sözleşmede düzenlenen sebebin ortaklar açısından herhangi bir öneme sahip olduğu kabulünden hareketle sebebin ayrıca haklı bir gerekçeye dayanıp dayanmadığı yapılan inceleme kapsamına alınmamaktadır. Bununla birlikte eğer sebep kişilik hakları ile genel ahlaka uygunsa ve sebep mevcut durumda gerçekleşmişse, genel kurul yaptığı incelemenin ardından kararın iptali istemini reddedecektir.

Mahkeme Kararıyla Şirket Ortaklığından Çıkarma

Hukuk kurallarına göre haklı sebebin olması durumunda, çıkmada olduğu gibi ortaklık sözleşmesi kapsamı dışında, şirketin ortağı çıkarma hakkı doğmaktadır. Türk Ticaret Kanunu 640/3 uyarınca şirketin bu hakkı yalnızca dava yoluyla kullanabilmesi mümkündür. Böylelikle şirket ortağın aleyhinde şirket ortaklığından çıkarma davası açabilmektedir.

Şirket Ortaklığından Çıkarma – Yargıtay Kararları

GENEL KURUL KARARININ İPTALİ DAVASI – ŞİRKET ORTAKLIĞINDAN ÇIKARMA HÜKMÜNÜN UYGULANMASININ GEREKİP GEREKMEDİĞİNİN TARTIŞILMASI GEREKTİĞİ – ÇIKMAYA MAHKEMENİN KARAR VEREBİLECEĞİNE KARAR VERİLMESİNİN İSABETSİZLİĞİ – HÜKMÜN BOZULMASI

ÖZET: Mahkemece şirket ortaklığından çıkarma hükmünün davada uygulanması gerekip gerekmediği tartışılmaksızın muhik sebeplerin varlığı halinde çıkmaya ancak mahkemenin karar verebileceği gerekçesiyle davanın reddi doğru görülmemiş, davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün mümeyyiz davalı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir. Temyiz itirazlarının reddine, hükmün bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.

ŞİRKETTEN HAKLI NEDENLERLE ÇIKARILMA İSTEMİ – LİMİTED ŞİRKET ORTAĞININ ORTAKLIKTAN ÇIKARILMASI – DAVA AÇMA HAKKININ ŞİRKETE TANINDIĞI – DAVACININ AKTİF DAVA EHLİYETİNİN BULUNMADIĞI – DAVANIN REDDİ – HÜKMÜN ONANDIĞI

ÖZET: Olayda, davanın, şirketin kuruluşu aşamasında yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK’nın ilgili ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 6102 sayılı TTK’nın ilgili maddesi uyarınca açılmış limited şirket ortağının ortaklıktan çıkarılması davası olduğu, gerek yürürlükten kaldırılan TTK’da, gerekse de yürürlükte bulunan TTK’da ortağın şirket ortaklığından çıkarılmasına dair dava açma hakkının şirkete tanındığı, dolayısıyla davacının aktif dava ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş olması isabetlidir.