Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası

Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Nedir? Sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak davası, Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili maddelerinde yer alan hükümler gereğince, haklı bir sebep olmaksızın bir başkasının malvarlığı üzerinden ya da emeğinden zenginleşen kişiler aleyhinde olayın mağdurları tarafından açılan bir alacak davası türüdür. Kanun’a göre bu şekilde zenginleşen kişiler, zenginleşmelerine yol açan şeyi geri vermekle yükümlüdür.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 77 ile 82. maddeleri arasında sebepsiz zenginleşmeden doğan borç ilişkilerine yer verilmiştir. TBK’da sözleşmeler ve haksız fiiller dışında üçüncü bir borç kaynağı olarak sebepsiz zenginleşme ile ilgili hükümler düzenlenmiştir. Sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak davasının açılabilmesi için; öncelikle bir kimsenin malvarlığında bir artışın yani zenginleşmenin meydana gelmiş olması gereklidir. Öte yandan bir başka kimsenin de malvarlığında da  azalma (fakirleşme) olmalıdır. Söz konusu fakirleşme ile zenginleşme arasında da illiyet bağı bulunmalıdır. Ancak bir kimsenin malvarlığında bir başkası aleyhinde olacak yani onun malvarlığına zarar verecek şekilde zenginleşmede, iki durum arasında illiyet bulunsa dahi her zaman iade borcunu gerektirmez. Sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak davasının görülebilmesi ve iadenin ifası için, malvarlığındaki zenginleşmenin “haklı bir sebep olmaksızın” gerçekleşmesi gerekmektedir.

TBK 77. maddede zenginleşmenin iade yükümlülüğünün oluşabilmesi için şu koşulların mevcut olması önem teşkil etmektedir:

  • Zenginleşmenin geçerli olmayan sebebe dayanması,
  • Zenginleşmenin gerçekleşmemiş sebebe dayanması,
  • Zenginleşmenin sona ermiş bir sebebe dayanmasıdır.

Hukuk sistemimizde sebepsiz zenginleşme durumunda malvarlığında artış olan ile malvarlığında kayba uğrayan arasında borç ilişkisinin olduğu belirtilmektedir. Bu borcun konusu da malvarlığında meydana gelen fazlalığı iadesi, yani sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacağın ifasıdır. İade talebi borç ilişkisinden doğan nisbi bir hakka, alacak hakkına dayanmaktadır. Bu sebeple iade talebi sadece malvarlığında sebepsiz zenginleşene veya onun külli haleflerine karşı gündeme getirilmelidir.

Hangi Haller Sebepsiz Zenginleşme Kapsamına Girer?

Sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak davasının açılabilmesi için davalı kişinin haksız kazanç elde etmesi ve bu haksız kazancın da mahkeme huzurunda ispat edilmesi gerekmektedir. Alacak – verecek ilişkisinin kurulduğu sözleşmelerde haksız kazanç söz konusu olabilmektedir. Örnekle açıklamak gerekirse; kişiler arasında yapılan sözleşmenin hukuka ya da kamu düzenine aykırı olması sözleşmeyi hükümsüz hale getirecek ve elde edilen kazançlar da haksız kazanç sayılacaktır. Bununla birlikte kişiler arasında yapılan sözleşmenin bir süre  sonra hükümsüz hale gelmesi de haksız kazanca neden olabilecek unsurlardan bir tanesidir.

Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Zamanaşımı Süresi

Sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak davası zamanaşımı süresi; mağdur olan kişinin zenginleşmeyi öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl olarak belirlenmiştir. Hak düşürücü niteliğe sahip olan bu süreye göre 2 yıl içinde açılmayan davalar reddedilmektedir. Bununla birlikte her halde zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten itibaren 10 yıl içinde yetkili makama dava başvurusunda bulunulmalıdır. Sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak davasında yetkili ve görevli mahkeme mağdurun ikamet ettiği yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesi’dir.

Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası

Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası, haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür. Bu yükümlülük, özellikle zenginleşmenin geçerli olmayan veya gerçekleşmemiş ya da sona ermiş bir sebebe dayanması durumunda doğmuş olur. Borçlanmadığı edimi kendi isteğiyle yerine getiren kimse, bunu ancak, kendisini borçlu sanarak yerine getirdiğini ispat ederse geri isteyebilir.

Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davasında, zamanaşımına uğramış bir borcun ifasından veya ahlaki bir ödevin yerine getirilmiş olmasından kaynaklanan zenginleşmeler geri istenemez. Borç olmadığı halde ödenmiş olanı geri istenmesine ilişkin diğer kanun hükümleri saklıdır.

SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME NEDENİYLE ALACAK DAVASI ŞARTLARI

Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davasında, sebepsiz zenginleşen, zenginleşmenin geri istenmesi sırasında elinden çıkmış olduğunu ispat ettiği kısmın dışında kalanı geri vermekle yükümlüdür. Zenginleşen, zenginleşmeyi iyiniyetli olmaksızın elden çıkarmışsa veya elden çıkarırken ileride geri vermek zorunda kalabileceğini hesaba katması gerekiyorsa, zenginleşmenin tamamını geri vermekle yükümlüdür.

Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davasında, zenginleşen iyiniyetli ise, yaptığı zorunlu ve yararlı giderleri, geri verme isteminde bulunandan isteyebilir. Zenginleşen iyiniyetli değilse, zorunlu giderlerinin ve yararlı giderlerinden sadece geri verme zamanında mevcut olan değer artışının ödenmesini isteyebilir. Zenginleşen, iyiniyetli olup olmadığına bakılmaksızın, diğer giderlerinin ödenmesini isteyemez. Ancak, kendisine karşılık önerilmezse, o şey ile birleştirdiği ve zararsızca ayrılması mümkün bulunan eklemeleri geri vermeden önce ayırıp alabilir.

Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davasında, hukuka veya ahlaka aykırı bir sonucun gerçekleşmesi amacıyla verilen şey geri istenemez. Ancak, açılan davada hakim, bu şeyin Devlete mal edilmesine karar verebilir. Sebepsiz zenginleşmeden doğan istem hakkı, hak sahibinin geri isteme hakkı olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın ve her halde zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar. Zenginleşme, zenginleşenin bir alacak hakkı kazanması suretiyle gerçekleşmişse diğer taraf, istem hakkı zamanaşımına uğramış olsa bile, her zaman bu borcunu ifadan kaçınabilir.

SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME NEDENİYLE ALACAK DAVASI HANGİ MAHKEMEDE AÇILIR

Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası, Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir.

YARGITAY: SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME NEDENİYLE ALACAK DAVASI

T.C. YARGITAY 6.Hukuk Dairesi Esas Kararı

SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEDEN DOĞAN DAVA – DAVALI TARAFIN KİRA BEDELLERİNİ FAZLASIYLA TAHSİL ETTİĞİ -DAVACI TARAFIN BU TAHSİLAT İTİBARİ İLE İCRA BASKISINDAN KURTULMAK AMACI İLE ÖDEME YAPTIĞININ TESPİT EDİLDİĞİ – HÜKMÜN ONANMASI

ÖZET: Somut olayda, bilirkişi raporunda ayrıntılı olarak belirtildiği üzere ve mahkememizce de kabul edildiği üzere, davalı taraf kira bedellerini fazlasıyla tahsil ettiği, davacı tarafın da bu tahsilat itibari ile icra baskısından kurtulmak amacı ile ödeme yaptığı tespit edilmiş olup, fazla ödemeler itibari ile bilirkişi tarafından belirlenen ve mahkememizce de kabul edilen .. TL.nin fazla ödeme tarihleri itibari ile yasal faiz ile birlikte davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesi gerektiği kanaati gelmiş olmakla hüküm kurulmuştur.

50 SORULAR

  1. MERTAY ERDEM dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Bu davada bir çok talebim oldu hiç bir şekilde sonuç alamadım bundan sonra ne yapılabilir.

  2. ÜNALCAN AKGÜN dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Davada zaman aşımı süresi var mı? Dava zaman aşımı süresini belirtirseniz sevinirim..

  3. FATMA ŞAHİNGÖZ dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Bu dava açmak için bilmeniz gerekenler nelerdir. dava açmak için nasıl bir yol izlenir

  4. TAHACAN MAHİROĞLU dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Makaleniniz davası ile ilgili net bir yazı olmuş.. teşekkürler..

  5. GÜLİZ KESEN dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Sayın avukat Mevcut davanın açma şartları nelerdir.?

  6. DEĞER BOZ dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası hukuk mahkemesine temyiz dilekçesi örneği varmıdır. Bana yardımcı olurmusunuz..

  7. ŞÜKRÜ YOZGAT dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Davayı ben hangi mahkemede açabilirim.. Davanın yetkili mahkemesi neresidir.. Saygılarımla.

  8. ATAALP SÖZERİ dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Bu davanın Masrafı ne kadar? Bu dava maliyetli mi bilgi verirseniz sevinirim.

  9. EMRAH ÖZYILMAZ dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Konuda belirttiğiniz dava hakkındaki makaleyi beğendim.

  10. NECMETTİN TAŞKESEN dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Merhabalar. Garip bir durumumuz var size danışmak istiyorum.

  11. GÜNEŞ KAŞIKCI dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Davada zaman aşımı süresi var mı? Dava zaman aşımı süresini belirtirseniz sevinirim..

  12. ZARİFE OR dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Konuda belirttiğiniz dava hakkındaki makaleyi beğendim.

  13. TAYYAR TERLER dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Davada zaman aşımı süresi var mı? Dava zaman aşımı süresini belirtirseniz sevinirim..

  14. GÜLBİN BANİ dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Makaleniniz davası ile ilgili net bir yazı olmuş.. teşekkürler..

  15. NİHATCAN AKARCA dedi ki:

    iyi günler kolay gelsin. Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası hakkında sorum olucaktı ? Bilgi verebilirmisiniz.

  16. ADEM KÖKER dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Bu davada bir çok talebim oldu hiç bir şekilde sonuç alamadım bundan sonra ne yapılabilir.

  17. SU KARABAY dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Sayın İlkay hukuk bürosu, bu davayı açmayı düşünüyorum..

  18. GURBET ERTAŞ dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Konuyla ilgili bilgi verirseniz ona göre bir yol izlemek isterim teşekkür ederim iyi çalışmalar.

  19. EMEL URAL dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Size email olarak gönderdiğim davamda zaman aşımı söz konusumudur. teşekkürler….

  20. TÜRKÜLER ÇITIR dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Bu davada bir çok talebim oldu hiç bir şekilde sonuç alamadım bundan sonra ne yapılabilir.

  21. NAGEHAN SEBZECİ dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Bu davada ben nasıl bir yol izlemeliyim lütfen yardımcı olurmusunuz ?

  22. FİGEN ÖTEBAŞ dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Merhabalar. Garip bir durumumuz var size danışmak istiyorum.

  23. ATANUR DİDİN dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Bu dava açmak için bilmeniz gerekenler nelerdir. dava açmak için nasıl bir yol izlenir

  24. FARUK BAKIR dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Size email olarak gönderdiğim davamda zaman aşımı söz konusumudur. teşekkürler….

  25. SERKAN UYAN dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Merhabalar. Garip bir durumumuz var size danışmak istiyorum.

  26. YİĞİT SEZGİNER dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Sayın avukat Mevcut davanın açma şartları nelerdir.?

  27. CAN GÜRIŞIK dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Davayı ben hangi mahkemede açabilirim.. Davanın yetkili mahkemesi neresidir.. Saygılarımla.

  28. SEVİM TURGUT dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Bu davanın Masrafı ne kadar? Bu dava maliyetli mi bilgi verirseniz sevinirim.

  29. GÜL OSMAN dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Davada zaman aşımı süresi var mı? Dava zaman aşımı süresini belirtirseniz sevinirim..

  30. FIRAT KIZILCIK dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Makaleniniz davası ile ilgili net bir yazı olmuş.. teşekkürler..

  31. ABDULKADİR YÜKSEL dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Acaba bu dava ne kadar sürer veya sonuçlanır..

  32. ÇAYAN ARUNTAŞ dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Sizden randevu almak istiyorum.Yardımcı olurmusunuz?

  33. ATA BARAN dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Bu davada bir çok talebim oldu hiç bir şekilde sonuç alamadım bundan sonra ne yapılabilir.

  34. YAHYA İŞBİLİR dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Sözleşme var nasıl bir yasal işlem başvurusunda bulunabilirim ikametim adana yalnız..

  35. ÖZNUR EŞİNGEN dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Bu dava için gerekli belgeler nelerdir..

  36. ÇAĞATAY ÇANGA dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Ben yurtdışında yaşıyorum Türkiyeye gelmem dava sürecini etkilermi

  37. OĞULCAN ERCAN dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Davayı açmak istiyorum süreç ne olur en acil davayı siz alırsanız masraflarım ne kadar tutar.

  38. EBRU TOPÇAM dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Aydınlatıcı bilgiler için teşekkür ederim.. Başarılar dilerim..

  39. MAKBULE İLTER dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Bu davada ben nasıl bir yol izlemeliyim lütfen yardımcı olurmusunuz ?

  40. KOREL ESKİMEN dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Konuda belirttiğiniz dava hakkındaki makaleyi beğendim.

  41. PEYVENT AKKUTAY dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Davanın şekli zamanı ve basarı olanağımız tam olarak nedir sizden bilgi rica edebilirmiyim…

  42. EYÜPCAN ÇİLOĞLU dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Şahitlerim mevcuttur ne yapmalıyım yardımcı olursanız sevinirim şimdiden teşekkür ederim ..

  43. TÜRKAN KORMALI dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Davanın açılabilmesi için avukata vekalet versek daha hızlı sonuçlanır mı?

  44. BARAN AKINCI dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Merhabalar. Garip bir durumumuz var size danışmak istiyorum.

  45. SERKAN ABAR dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Bu davanın Masrafı ne kadar? Bu dava maliyetli mi bilgi verirseniz sevinirim.

  46. ÇAĞRI ÇÖLBAY dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Bu davada bir çok talebim oldu hiç bir şekilde sonuç alamadım bundan sonra ne yapılabilir.

  47. SEVTAP BOZER dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Bu dava Hakkında bazı sorular aklıma takıldı.

  48. SUDE ŞATANA dedi ki:

    Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Davası Acaba bu davayı avukatsız takip edebilirmiyim? Davanın dilekçe örneğini bulabilirmiyim..

  49. BERK KİRİŞ dedi ki:

    En yıkıcı, en öldürücü yara haksızlık yarasıdır.

  50. BALKİ AKYÜZ dedi ki:

    Adalet…Onurlu yaşamak, başkasına zarar vermemek, herkese kendine ait olanı vermek.(Ulpianus)

ŞÜKRÜ YOZGAT için cevap yaz

 

AVUKATA SORU SORUN

Bize Ulaşın




[recaptcha]

BİZE ULAŞIN

İletişim Bilgileri