Boşanma Davası Açma Nedenleri Dava Süreci

Boşanma davaları, evlilik birliğinin sürdürülemeyeceği durumlarda, yasal yollarla evliliği sona erdirmek için açılan davalardır. Boşanma sebepleri, davanın türüne göre değişiklik gösterebilir ve iki ana başlık altında incelenir: özel boşanma sebepleri ve genel boşanma sebepleri. Özellikle çekişmeli boşanma davalarında, taraflar arasında ciddi anlaşmazlıklar varsa bu sebepler devreye girer. Aşağıda boşanma sebeplerini ve bunların detaylarını bulabilirsiniz:

Zina (Aldatma) Nedeniyle Boşanma

Zina, evlilik süresince taraflardan birinin sadakat yükümlülüğünü ihlal ederek başka bir kişiyle cinsel ilişki yaşaması durumudur. Zina nedeniyle boşanma, Türk Medeni Kanunu’nda en çok başvurulan boşanma nedenlerinden biridir. Zina suçlamasıyla açılan boşanma davalarında, ihlalin kanıtlanması şarttır. Zina, boşanma dışında manevi tazminat davalarına da yol açabilir.

Terk Nedeniyle Boşanma

Eşlerden biri, ortak yaşanılan konutu haklı bir neden olmaksızın terk ederse ve bu durum en az altı ay boyunca devam ederse, terk edilen eş boşanma davası açabilir. Terk nedeniyle boşanma için belirli bir süre boyunca eve dönmemek ve eşin sorumluluklarını yerine getirmemek gerekmektedir.

Cana Kast ve Pek Kötü Muamele Nedeniyle Boşanma

Eşlerden birinin diğerine zarar verme girişiminde bulunması, fiziksel şiddet uygulaması, ağır hakaretlerde bulunması veya psikolojik baskı yapması boşanma sebebi sayılır. Bu tür durumlarda evlilik birliği ciddi şekilde zedelenir ve mağdur olan eş boşanma talebinde bulunabilir.

Suç İşleme veya Onur Kırıcı Davranış Nedeniyle Boşanma

Eşlerden birinin suça karışması ya da diğer eşin onurunu zedeleyici davranışlarda bulunması boşanma sebebi olarak değerlendirilebilir. Örneğin, eşin toplum önünde küçük düşürülmesi ya da aşağılanması gibi onur kırıcı davranışlar, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına yol açabilir.

Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma

Akıl hastalığı, evliliğin yürütülemeyeceği durumlarda boşanma sebebi olabilir. Akıl hastalığı nedeniyle açılan boşanma davalarında, hastalığın geçici olmayıp, neslin devamını engelleyecek düzeyde olduğu tıbbi raporlarla kanıtlanmalıdır. Bu durumda evlilik birliğinin sona erdirilmesi talep edilebilir.

Fiili Ayrılık Nedeniyle Boşanma

Fiili ayrılık, bir boşanma davasının reddedilmesinden sonra eşlerin üç yıl boyunca bir araya gelmemesi durumunda ortaya çıkar. Bu süre sonunda eşlerden biri boşanma davası açabilir ve mahkeme bu talebi değerlendirebilir.

Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması (Şiddetli Geçimsizlik)

Genel boşanma sebeplerinin en yaygın olanıdır. Evlilikte geçimsizlik, sürekli tartışmalar, taraflar arasında duygusal bağın kalmaması ve evliliğin sürdürülemeyecek hale gelmesi durumunda şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanma talep edilebilir.

Özel Boşanma Sebepleri Nelerdir?

Yasalar çerçevesinde belirlenmiş olan ve sınırlı sayıda olan özel boşanma sebepleri şunlardır:

Zina (Aldatma)

Terk

Cana kast, pek kötü muamele

Suç işleme veya onur kırıcı davranış

Akıl hastalığı

Fiili ayrılık

Bu özel sebepler, evliliğin sürdürülemeyeceği koşulları belirlemekte ve mahkemede boşanma talebini kuvvetlendirmektedir.

Genel Boşanma Sebepleri Nelerdir?

Genel boşanma sebepleri, kanunda özel olarak belirtilmeyen ancak evlilik birliğini ciddi biçimde sarsan davranışlardır. Bunlar genellikle eşlerin birbirine karşı saygısızlık, güven kaybı ya da şiddet gibi durumlardan kaynaklanır. En yaygın genel boşanma sebepleri şunlardır:

Geçimsizlik

Mizaç uyuşmazlığı

Hakaret

Fiziksel veya psikolojik şiddet

Güven sarsıcı davranışlar

Boşanma Sebebi Olan Davranışlar Nelerdir?

Boşanmanın bir diğer boyutu da eşlerin sergilediği davranışlardır. Yargıtay tarafından da boşanma sebebi sayılan bazı davranışlar şunlardır:

Eşini küçük düşürme, aşağılamak

İhanet veya sadakatsizlikle suçlamak

Baskıcı veya ilgisiz davranmak

Eve sık sık icra getirme, borç ödememe

Cinsel yetersizlik veya sadakatsizlik iddiaları

Boşanma Sebepleri ve Yargıtay Kararları:

Boşanma, evlilik birliğinin sona erdirilmesi için açılan hukuki bir süreçtir ve Türkiye’de boşanma davaları, Türk Medeni Kanunu’na dayalı olarak çeşitli sebeplerle açılabilir. Her boşanma davasının temelinde belirli bir sebep yer alır ve bu sebepler, mahkeme tarafından değerlendirildikten sonra boşanmaya karar verilir. Boşanma davalarında ortaya çıkan çeşitli vakalar ve Yargıtay kararları ışığında, bazı boşanma nedenlerini örneklerle inceleyelim:

1. Ağız Kokusu veya Vücut Kokusu

Ağız veya vücut kokusu gibi kişisel sağlık problemleri, başlı başına bir boşanma sebebi olarak kabul edilmeyebilir. Ancak, bu durumun tedavisinin mümkün olup olmadığı, davalının tedaviden kaçınıp kaçınmadığı ve bu rahatsızlığın evlilik birliğini çekilmez hale getirip getirmediği gibi faktörler önemlidir. Yargıtay, bu gibi durumlarda uzman hekim raporu alınmasını ve bu rapor doğrultusunda karar verilmesini öngörmektedir. Bu tür bir sağlık sorununun çözümü mümkünse, boşanma sebebi olarak değerlendirilmez.

2. Aldatmaya Çalışmak

Eşler, evlilik birliğinde birbirlerine sadakat göstermek zorundadır. Sadakatin ihlal edilmesi, evlilik birliğini çekilmez hale getiren önemli sebeplerden biridir. Zina fiilinin tam anlamıyla gerçekleşmemesi, yani yalnızca teşebbüs aşamasında kalması bile boşanma davası açmak için yeterli görülebilir. Yargıtay, zina fiiline teşebbüs edilmesinin de boşanma sebebi olarak kabul edilebileceğine hükmetmiştir.

3. Cinsel İlişkiye Girmemek

Evlilik, yalnızca sosyal bir birliktelik değil, aynı zamanda neslin devamını sağlama ve cinsel arzuları tatmin etme amacına da hizmet eder. Taraflar arasında uzun süre cinsel ilişki kurulamaması, evlilik birliğini temelden sarsan sebeplerden biri olarak kabul edilir. Yargıtay, cinsel birleşmenin başarısız olduğu durumlarda taraflar arasında haklı bir nefretin oluşabileceğini ve böyle bir durumda boşanmaya karar verilmesi gerektiğini vurgulamıştır.

4. Sağlık Problemleriyle İlgilenmeme

Eşlerin birbirine karşı sevgi ve saygı çerçevesinde, zor durumlarda destek olması beklenir. Davalının, davacının yaşamsal önem taşıyan bir ameliyatı sırasında ilgisiz kalması, kişilik haklarına saldırı niteliğinde değerlendirilir. Yargıtay, bu tür durumlarda manevi tazminat talebinde bulunulabileceğini ve evlilik birliğinin temelden sarsıldığına hükmedilebileceğini belirtmiştir.

5. Eşi Küçük Düşürücü Sözler Söylemek

Eşler arasında saygısızlık ve küçük düşürücü sözlerin sarf edilmesi, evlilik birliğini ciddi şekilde zedeleyebilir. Davalının, eşine hakaret etmesi ve onu toplum içinde küçük düşürmesi, boşanma sebebi olarak kabul edilir. Yargıtay, bu tür davranışların ortak hayatı sürdürmeyi imkansız hale getirdiğini ve boşanmaya karar verilmesi gerektiğini ifade etmiştir.

6. Küçük Düşürücü Suçtan Mahkumiyet

Eşlerden birinin, toplumda küçük düşürücü nitelikte bir suç işlemesi, evlilik birliğini sürdürülemez hale getirir. Örneğin, gasp gibi onur kırıcı suçlardan mahkum olan bir eşin durumu, evlilik birliğini temelden sarsıcı bir etkiye sahiptir. Yargıtay, bu tür durumlarda eşin mahkumiyetinin boşanma sebebi olarak kabul edileceğini hükme bağlamıştır.

7. Eşini Ailesiyle Beraber Oturmaya Zorlamak

Eşlerden birinin, diğerini ailesiyle birlikte yaşamaya zorlaması, evlilik birliğinin temelden sarsıldığını gösterir. Yargıtay, eşlerden birini zorla aileyle yaşatma çabasının boşanma sebebi olabileceğini ve bu durumun evlilik birliğini devam ettirmeyi imkansız hale getirdiğini belirtmiştir.

8. Eşi Yurtdışına Götürmemek

Eşlerden birinin, diğerini yurtdışına götürmemesi ve ilgisiz davranması, evlilik birliğinin temelden sarsılmasına yol açar. Yargıtay, eşini yurtdışına götürmeyen ve onunla ilgilenmeyen tarafın evlilik birliğine zarar verdiğini ve boşanmaya karar verilmesi gerektiğini belirtmiştir.

Boşanma Davası Açma Nedenleri Dava Süreci

Boşanma medeni kanunumuzda geniş yer alan konularda olup, toplum ve teknolojinin artması ile gündemdeki yerini hep koruyacağına benzemektedir. Genel anlamda boşanma konusu ele alınacak olursak evlenmenin boşanma ile sonuçlanabilmesi için sorunların çözülmesi halinde aile mahkemesindeki davanız boşanma ile karar verilecektir. Bu sorunlar, çocuk varsa velayet, eş ve çocuk için nafaka, mal paylaşımı, maddi ve manevi tazminat konularıdır.

Yukarda belirtilen sorunların çözümü halinde boşanmaya karar verileceğinden, eşler kendi aralarında anlaşarak, anlaşmalı boşanma davası açabilirler, yada aile mahkemesine boşanmaya sebep olaylar belirtilerek, eşin kusurlu olduğu ispat edilmesi halinde,  aile mahkemesi boşanmaya karar verebilecektir.

Boşanma Davalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Aile içi şiddet, aile içi sorunlar ve çok daha fazlası nedeni ile Türkiye’ de boşanma davası sayısı ciddi oranda artış gösteriyor. Dünya genelinde de toplumlar açısından kronik bir problem haline gelen boşanma davalarındaki artışlar, aile birliğinin önemli oranda zedelenmesine neden oluyor. Ancak boşanma davaları hem kadın hem de erkek açısından aile birliğinin sürdürülebilirliğinin olanaksız hale geldiği durumlarda son derece önemli bir yasal hak etkisi teşkil ediyor. Özellikle de son yıllarda aile içi şiddet ve kadına şiddet gibi konularda son derece yüksek bir yüzdenin yakalandığı Türkiye’ de bayanların mevcut olan bu yasal haktan yararlanarak, yaşadıkları eziyete son verebilme imkânı bulunuyor.

Türkiye’ de Türk Medeni Kanun’u’ nun kapsamında belirtilmiş olan koşullar çerçevesinde aile birliğinin sağlıklı şekilde sürdürülebilmesinin mümkün olmaması durumunda boşanma davası açabilme imkanı bulunuyor. Ancak günümüzde pek çok kişi boşanma davası açmak için genel olarak çevreden duyduğu bilgiler üzerinden hareket ediyor ki bu durumda son derece geniş bir kapsama sahip olan ve komplike yapıya sahip olan boşanma davalarında tarafların ciddi hak kayıpları ile karşı karşıya kalmasına neden olabiliyor.

Boşanma Davası 3 Yıl Açılamaz

Aile birliğinin sürdürülebilir durumda olmaması üzerine aile birliğini kuran taraflardan birisinin boşanma davası açması ve bu dava sürecini bilinçsiz bir şekilde yürütmesi sonucunda Aile Mahkemesi tarafından boşanma davasının reddine karar alınabilir. Bu durumda boşanma davası 3 yıl boyunca tekrar açılamaz.

Bu yüzden boşanma davası sürecine iyi bir şekilde hazırlanılması ve gerekli olan evrakları boşanmaya konu olan durum, olay ya da husus ile ilgili mevcut kanıtları da eksiksiz bir şekilde hazırlayarak başvuruda bulunulmalıdır. Hatta bu konuda profesyonel hukuk desteğinin alınması günümüzde zaten çok zor boşanma kararı almak durumunda kalan bayanların, dava sürecinde olumsuzluklar ile karşı karşıya kalmasının önüne geçilebilmesi açısından çok önemlidir.

Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Aile birliğinin sona erdirilmesi hedefi ile taraflardan birisinin boşanma davası açabilmesi için öncelikli olarak tarafların ortak şekilde son 6 aydır ikamet ettikleri yerdeki ya da taraflardan birisinin son 6 aydır ikamet ettiği yerdeki bir Aile Mahkemesi yoksa Asliye Hukuk Mahkemeleri’ ne başvuru gerçekleştirmesi gerekir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda boşanma davaları aile birliğinin sona erdirilmesi şeklinde tanımlanırken,  boşanma nedenleri özel ve genel şeklinde 2 kategoride değerlendirilir.

Türk Medeni Kanunu’nda boşanma davasının ‘özel nedenleri’ net şekilde açıklanır. Bu nedenlerin davacı tarafından ispat edilmesi durumunda Aile Mahkemesi tarafından hemen kabul kararı alınır. Bu nitelikteki özel nedenler arasında; hayata kast, kötü ve onur kırıcı eylemler, suç işleme ve haysiyetsiz yaşam sürdürme, terk etme, akıl sağlığı sorunları şeklindedir.

Genel boşanma davası nedenleri ise evlilik birliğinin temelden sarsılmasına neden olan ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’ nun 166.maddesi dahilinde açıklanmış olan durumlar, olaylar ve hususlardır.