Anne Babanın Saklı Payı Var mı? 2026 Ankara Güncel Miras Hukuku Rehberi. Kimlerin saklı payı yoktur? Anne ve babanın saklı pay oranı nedir? Anne babanın saklı payı kardeşlere geçer mi?
Miras hukuku bakımından en çok merak edilen sorulardan biri şudur: “Anne ve babanın saklı payı var mı, mirastan tamamen mahrum bırakılabilirler mi?”
Özellikle çocuğu olmayan veya anne babasıyla sorun yaşayan kişiler, malvarlığını eşine ya da üçüncü kişilere bırakmak isteyince, anne ve babanın saklı payının bulunup bulunmadığını araştırmaktadır. Türk Medeni Kanunu’nda saklı pay kurumu ayrıntılı şekilde düzenlenmiş olup, anne ve baba da saklı paylı mirasçılar arasındadır.
Bu yazıda; saklı pay nedir, anne ve babanın saklı pay oranı nedir, hangi durumlarda devreye girer, tenkis davası nasıl gündeme gelir, tüm bu soruları 2026 güncel hukuk çerçevesinde ele alacağız.
Saklı Pay Nedir? Anne Babanın Saklı Payı Var mı?
Saklı pay, miras bırakanın (muris) tasarruf özgürlüğünü sınırlayan, kanunla koruma altına alınmış zorunlu miras payıdır. Miras bırakan, saklı paylı mirasçılarının bu asgari paylarını tek taraflı işlemlerle ortadan kaldıramaz; bu payı ihlal eden tasarruflar, ölümden sonra tenkis davası ile sınırlandırılabilir.
Türk Medeni Kanunu’na göre saklı paylı mirasçılar şunlardır: Altsoy (çocuklar, torunlar, evlatlık ve onların altsoyu), Anne ve baba (üstsoy, ikinci zümre), Sağ kalan eştir. Kardeşlerin saklı payı ise 04.05.2007 tarihli 5650 sayılı Kanun ile kaldırılmıştır.
Anne ve Babanın Saklı Payı Var mı?
Türk Medeni Kanunu m.506’ya göre anne ve babanın saklı payı Vardır. Anne ve Babanın Yasal Saklı Pay Oranı şöyle belirlenmişt,r; “Yasal miras paylarının dörtte biri (1/4)” dir.
Murisin anne ve babası, ikinci zümreden üstsoy mirasçılar olarak saklı pay sahibi mirasçılardandır. Her birinin saklı payı, kendi yasal miras payının 1/4’üdür.
Ayrıca murisin sadece anne babası değil, üstsoy zümresinde yer alan diğer ataları için de bu oran esastır; anne-baba hayatta değilse dede–nine kuşağı devreye girebilir ve onlar da TMK sistematiğinde aynı oran üzerinden değerlendirilir.
Anne ve Babanın Saklı Payı Nasıl Hesaplanır?
Saklı pay hesabında önce yasal miras payı, ardından bunun 1/4’ü dikkate alınır.
Örnek 1: Altsoy Yok, Eş ve Anne-Baba Var
Varsayalım ki: Murisin çocuğu yok, Sağ kalan eşi ve anne–babası hayatta. Bu durumda yasal miras payları (genel kurala göre):
Sağ kalan eş: mirasın 1/2’si, Anne: 1/4, Baba: 1/4.
Saklı pay oranları ise: Eş: altsoy veya anne–baba ile birlikte mirasçı olduğunda yasal payının tamamı saklı paydır (1/2’nin tamamı saklı pay).
Anne: 1/4 yasal pay × 1/4 saklı pay oranı = 1/16 saklı pay
Baba: 1/4 yasal pay × 1/4 saklı pay oranı = 1/16 saklı pay
Dolayısıyla, muris sağlığında veya vasiyetname ile bu oranların altında anne ve babaya pay bırakırsa, saklı pay ihlali söz konusu olabilir ve anne–baba tenkis davası açabilir.
Örnek 2: Eş Yok, Altsoy Yok, Sadece Anne-Baba Var
Bu senaryoda: Anne: mirasın 1/2’si yasal miras payı, Baba: mirasın 1/2’si yasal miras payı
Saklı payları:
Anne: 1/2 × 1/4 = 1/8 saklı pay
Baba: 1/2 × 1/4 = 1/8 saklı pay
Bu durumda muris, tasarruflarıyla anne ve babanın bu saklı paylarının altına inemez; aksi hâlde anne ve baba tenkis davası ile bu paylarını talep edebilir.
Saklı Pay İhlal Edilirse Anne ve Baba Ne Yapabilir? (Tenkis Davası)
Eğer miras bırakan: Vasiyetnameyle tüm malları üçüncü kişilere bırakmış, Sağlığında yüksek miktarda bağışlar yapmış, Anne ve babaya fiilen çok düşük oran bırakmış ise ve bu tasarruflar anne–babanın saklı paylarını ihlal ediyorsa, anne ve baba ya da ölümlerinden sonra onların mirasçıları tenkis davası açabilir.
Tenkis davası ile: Murisin tasarruflarının, Saklı payı aşan kısmı indirilir, Anne ve babanın saklı payı tamamlanana kadar ölüme bağlı ve sağlararası kazandırmalar tenkise tabi tutulur.
Bu dava, miras bırakanın ölümünden sonra açılabilir ve belirli zamanaşımı sürelerine tabidir (genelde 1 yıl – 10 yıl sınırları).
Anne ve Babanın Saklı Payı Varken Muris Neler Yapabilir, Neler Yapamaz?
Muris, anne ve babasının saklı payı olmasına rağmen tasarruf edilebilir kısım üzerinde serbesttir. Bu şu anlama gelir:
Yapabilir: Saklı pay dışındaki kısım için vasiyetname düzenleyebilir, Bağış yapabilir, Ölünceye kadar bakma sözleşmesi kurabilir, Üçüncü kişilere taşınmazlarını satabilir (gerçek satış olmak kaydıyla).
Yapamaz: Anne ve babanın saklı payını tamamen ortadan kaldıracak şekilde tasarruf yapamaz, Saklı payı dolanmak amacıyla muvazaalı işlemler yaparsa, bunlar muris muvazaası davasına konu olabilir.
Kardeşlerin Saklı Payı Neden Yok? (Kısaca)
Eski sistemde kardeşler de saklı paylı mirasçı iken; 5650 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonucu kardeşlerin saklı payı kaldırılmıştır. Artık kardeşler, sadece yasal mirasçı olup saklı pay korumasından yararlanamazlar. Buna karşılık anne ve babanın saklı paylı mirasçı niteliği korunmuştur.
Bu değişiklik, miras bırakanın tasarruf özgürlüğünü genişletirken; yakın çekirdek aile (eş, altsoy, anne–baba) lehine daha korumacı bir yapı getirmiştir.
Avukat ve Danışmanlık: Anne Babanın Saklı Payı Var mı?
Anne ve Babanın Saklı Payı Vardır ve Hukuken Güçlü Bir Koruma Sağlar. Özetle: Anne ve babanın saklı payı vardır. Her birinin saklı payı, kendi yasal miras payının dörtte biri (1/4) oranındadır.
Miras bırakan, tasarruflarıyla bu saklı payı ortadan kaldıramaz; aşan kısım için tenkis davası riski vardır.
Çocuğu olmayan, malvarlığını tamamen eşe veya üçüncü kişilere bırakmak isteyen kişilerin, anne–baba saklı payı nedeniyle profesyonel miras planlaması yapması önemlidir. Anne Babanın Saklı Payı Var mı?
Anne ve babanın saklı payının bulunması, miras bırakanın malvarlığı üzerinde mutlak tasarruf yetkisine sahip olmadığını gösterir. Bu nedenle vasiyetname, bağış,ölünceye kadar bakma sözleşmesi veya taşınmaz devri gibi işlemler yapılırken saklı pay oranlarının doğru hesaplanması kritik öneme sahiptir.
Yanlış bir planlama, ölüm sonrası tenkis davası, muris muvazaası iddiası veya mirasçılar arasında uzun süren uyuşmazlıklara yol açabilir. Bu nedenle miras planlaması, mutlaka miras hukuku konusunda uzman bir avukatın rehberliğinde yapılmalı; süreç hem hukuka uygun hem de riskleri minimize edecek şekilde yönetilmelidir.
Kimlerin Saklı Payı Yoktur?
Türk Medeni Kanunu’na göre saklı pay, miras bırakanın tasarruf özgürlüğünü sınırlayan zorunlu miras payıdır. Ancak her mirasçının saklı pay hakkı bulunmaz. Kardeşlerin saklı payı yoktur; sadece yasal mirasçı olabilirler. Aynı şekilde, miras bırakanın büyük anne ve büyük babası, amca, hala, teyze gibi hısımlar da saklı paylı mirasçı değildir. Saklı pay hakkı yalnızca altsoy (çocuk, torun), anne-baba ve sağ kalan eş için geçerlidir. Bu nedenle miras bırakan, saklı payı olmayan mirasçıları vasiyetnameyle tamamen mirastan çıkarabilir. SEO açısından kullanıcılar sıkça “kimlerin saklı payı yok?”, “kardeşlerin saklı payı var mı?” sorularını aradığından bu konu güncel ve önemlidir.
Anne ve Babanın Saklı Pay Oranı Nedir?
TMK’ya göre anne ve babanın saklı pay oranları, miras bırakanın altsoyu olup olmadığına göre değişir. Altsoy yoksa anne ve baba sağ ise, yasal miras paylarının 1/4’ü saklı paydır. Örneğin, miras altsoy bulunmadığı için anne ve babaya kalıyorsa, her biri yasal payının dörtte birini saklı pay olarak alır; kalan kısım üzerinde miras bırakan tasarruf edebilir. Ancak miras bırakanın çocuğu varsa, anne ve baba mirasçı olmaz; dolayısıyla saklı pay hakları da doğmaz. Bu ayrım, çok sayıda Yargıtay kararında net şekilde belirtilmiştir. SEO açısından aranan “anne babanın saklı pay oranı kaçtır?” sorusuna bu net oran yanıt verir.
Anne Babanın Saklı Payı Kardeşlere Geçer mi?
Hayır. Saklı pay kişiye sıkı sıkıya bağlı bir haktır ve devredilemez, mirasçıya geçmez. Anne-baba ölürse onların saklı pay hakkı kardeşlere intikal etmez. Kardeşler, sadece yasal mirasçı olabilir; saklı payları olmadığından miras bırakan kardeşleri vasiyetnameyle tamamen dışlayabilir. Ayrıca altsoyun bulunması hâlinde anne-baba zaten mirasçı olmadığı için saklı pay söz konusu olmaz ve kardeşlere hiçbir şekilde geçmez. Bu nedenle, “saklı pay kardeşlere geçer mi?” sorusunun cevabı kesin olarak hayırdır.
Anneden Kalan Mirasa Baba Ortak Olur mu?
Evet. Anne vefat ettiğinde, yasal mirasçıları sağ kalan eşi (baba) ve çocuklardır. Altsoy bulunduğunda miras paylaşımı TMK m.499’a göre yapılır: Baba (sağ eş), mirasın 1/4’ünü, çocuklar ise kalan 3/4’ü eşit şekilde alır. Anne ve baba arasında boşanma varsa, babanın miras hakkı ortadan kalkar. Ayrıca annenin vasiyetname yaparak tasarruf ettiği kısım, saklı paylara aykırı olmadıkça geçerlidir. Baba ancak saklı paylı mirasçı olmadığı için, vasiyetname ile tamamen mirastan çıkarılabilir. Ancak altsoy yoksa durum değişir; bu kez sağ eşin miras payı 1/2, anne-babanın anne tarafından hısımları ise kalan kısmı alır.
Anne Babanın Saklı Payı Var mı? – En Çok Merak Edilen Sorular 2026
1. Anne ve babanın saklı payı hangi durumlarda geçerlidir?
2. Çocuğun çocuksuz ölmesi halinde anne baba ne kadar miras alır?
3. Anne babanın saklı pay oranı kaçtır?
4. Saklı pay anne baba için her zaman uygulanır mı?
5. Evli bir kişinin ölmesi halinde anne baba mirastan ne alır?
6. Sağ kalan eş varken anne babanın saklı payı azalır mı?
7. Anne babanın saklı payı miras bırakanın tasarruf oranını nasıl etkiler?
8. Saklı payın kaldırılması mümkün müdür?
9. Anne babanın saklı payını ortadan kaldırmak için vasiyet yeterli mi?
10. Anne babanın saklı payına karşı tasarrufun iptali davası açılabilir mi?
11. Anne baba mirastan çıkarılabilir mi?
12. Mirastan çıkarma (ıskat) ile saklı pay kaldırılabilir mi?
13. Anne babanın saklı payı varken miras tamamen üçüncü kişilere bırakılabilir mi?
14. Anne babanın saklı payı olmayan durumlar nelerdir?
15. Anne baba sağken çocuk bütün mallarını eşine devredebilir mi?
16. Anne babanın saklı payı çocuk olmadığı durumda değişir mi?
17. Yasal mirasçı anne baba hangi sırada yer alır?
18. Anne babanın saklı payı borçlar nedeniyle ortadan kalkar mı?
19. Anne babaya düşen miras payı nasıl hesaplanır?
20. Anne babanın mirastan feragati saklı payı etkiler mi?
21. Anne babanın saklı payı kaldırmak için ne yapılabilir?
22. Saklı pay anne baba için vasiyetname ile azaltılabilir mi?
23. Anne babanın saklı payı ölümden önce yapılan satışlarla engellenebilir mi?
24. Sağ kalan eşin miras hakkı anne baba payını nasıl etkiler?
25. Anne babanın saklı payına karşı miras bırakanın özgürlüğü nedir?
26. Anne babanın saklı payı hangi kanun maddelerinde düzenlenmiştir?
27. Anne babanın saklı payı kardeşleri nasıl etkiler?
28. Anne baba saklı payı için dava açabilir mi?
29. Anne babanın saklı payı için hangi davalar gündeme gelir?
30. Saklı pay ihlali olursa tenkis davası açılabilir mi?
31. Anne babanın saklı payına ilişkin Yargıtay kararları neler diyor?
32. Anne babanın saklı payı tereke borçlarından nasıl etkilenir?
33. Anne baba sağ olsa bile saklı payı tamamen ortadan kalkabilir mi?
34. Tenkis davası anne baba için hangi sürelerde açılabilir?
35. Anne babanın saklı payı ile çocukların saklı payı arasındaki fark nedir?
36. Mirastan kaçınmak için yapılan devrin anne babanın saklı payına etkisi nedir?
37. Eşi ölen kişinin anne babası ile çocukları arasında saklı pay nasıl hesaplanır?
38. Anne baba mirası reddederse saklı pay hakkı kaybolur mu?
39. Anne babanın sağ olması işlemleri etkiler mi?
40. Anne baba saklı payı için özel bir dilekçe gerekir mi?
41. Anne baba saklı payını korumak için hangi hukuki yolları kullanır?
42. Mirastan pay almak istemeyen anne baba feragat edebilir mi?
43. Anne baba saklı payı için hangi şartlarda dava reddedilir?
44. Anne baba saklı payı boşanmış eşleri etkiler mi?
45. Çocuksuz ölen kişinin anne babasına kalan pay neye göre belirlenir?
46. Anne baba saklı payı mal kaçırma iddialarında nasıl korunur?
47. Miras bırakan hayattayken anne babanın hak iddia etmesi mümkün mü?
48. Anne babanın saklı payı özel durumlarda artabilir mi?
49. Anne babanın saklı payı taşınmaz bağışı ile azaltılabilir mi?
50. Anne babanın saklı payının tamamen sıfırlanması mümkün mü?
Miras hukuku ile ilgili tüm sorularınızı yorum bölümünde paylaşabilirsiniz. Uzman ekibimiz, sorularınıza hızlı yanıt vererek doğru bilgiye ulaşmanıza yardımcı olacaktır. Yorum yapmaktan çekinmeyin.
AVUKATA İLK SORUYU SİZ SORMAK İSTER MİSİNİZ?