Tasarrufun İptali Davası Hangi Durumlarda Açılır?

Tasarrufun İptali Davası Hangi Durumlarda Açılır? Tasarrufun iptali nedir; Alacaklıların korumaları amacıyla korunacak bir hukuk korunur. İcra takibi yoluyla borcunu tahsil edemeyen bir alacaklı, borçlunun hileli olarak yaptığı bazı işlemi iptal etmek için dava açabilirsiniz. Bu davaya, borçlunun alacaklılarından mal kaçırmak amacıyla yaptığı bağışlamalar ve şüpheli işlemler söz konusu olur. Türk hukukunda, bu tür davalar İcra İflas Kanunu’nun 277 ila 284. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Alacaklılar, borçlunun mal varlığı üzerinde haklarını kullanabilmek adına bu davayı sağlarlar.

Tasarrufun iptali davası ile hedeflenen, borçlunun alacaklılarına zarar verme kastıyla yaptığı işlemleri iptal ettirerek, alacaklının tahsilatını güvence altına almaktır. Bu davanın kazanılması durumunda, dava konusu malın mülkiyeti borçluya geri verilmez, ancak alacaklı, bu malın cebri icra yoluyla satışından elde edilecek bedelden al tahsil etme hakkı kazanır. Ayrıca borçlunun alacaklıdan mal kaçırma girişimi sonuçsuz kalır.

Tasarrufun İptali Davası Hangi Durumlarda Açılabilir?

Tasarrufun iptali durumunun açılabilmesi için, borçlunun borcunu ödememek adına yaptığı bazı işlemler bulunmalıdır. Bu işlemler, genellikle borçlunun mallarının üçüncü kişilerin devretmesi, bağış yapması veya değerli mal varlıklarını elden çıkarması şeklinde olabilir. Bu tür tasarruflar iptal edilmeye tabidir. Peki hangisi bu dava açılabilir? İşte bazı örnekler:

Bağışlamalar: Borçlu, mal varlığının son iki yıl içinde karşılıksız olarak devrettiyse, bu işlemi iptale tabidir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken, alışılmış hediyeler hariç tutulur. Örneğin, bir doğum günü ya da evlenme sonucu verilen hediye, iptal konulamayabilir, ancak hediyenin değeri alışılmışın üstündeyse iptal edilebilir.

Aciz Halinde Yapılan Tasarruflar: Borçlu, son bir yıl içinde aciz durumda iken mal varlığı devrettiyse, bu işlemi de iptale tabidir.

Zarar Verme Kastıyla Yapılan Tasarruflar: Borçlunun, alacaklılarına zarar verme kastıyla, mallarını devretmesi, üçüncü kişilerin satış gösterimi veya değiştirilmesinin reddedilmesi gibi işlemler de iptal edilebilir.

Bu tür tasarrufların iptali için dava açılabilir ve alacaklıların hakları güçlenir.

Tasarrufun İptali Davası Sonucunda Ne Olur?

Bu davanın kazanılması, malın mülkiyetininyası geri bildirimi anlamına gelmez. Davayı kazanan alacaklı, yalnızca dava konusu malın satışından elde edilecek bedelden kendi alacağını tahsil edebilir. İptal tasarruf edilen sadece davayı açan alacaklıya karşı geçersiz sayılır. Alacaklı, bu mal sanki borçlunun mülkiyetindeymiş gibi haciz ve talebini talep edebilir. Malin satışı sonucu elde edilen gelir, öncelikle alacaklının alacağını karşılamaya gider. Satıştan sonra para artarsa, bu tutarın mülkiyeti devralınan üçüncü kişiye iade edilir.

Davalı üçüncü kişi ise, karşı davayı açar, iptal edilen işlemi borçlu bedeli geri isteyebilir. Özellikle iflas durumunda, dava durumunda mal iflas yoluna ekleme ve satış bedeli tüm alacaklara eşit şekilde dağıtılır.