Munzam Zararda Hangi Faiz Uygulanır? Munzam Zarar Nasıl Hesaplanır?

Munzam Zararda Hangi Faiz Uygulanır? Munzam Zarar Nasıl Hesaplanır? Borçlunun temerrüdü halinde alacaklı, yalnızca yasal faizle yetinmek zorunda değildir. Eğer uğradığı ek zarar yasal faizi aşıyorsa, munzam zarar talep edebilir.

Türk Borçlar Kanunu’nun 122. maddesinde düzenlenen munzam zarar, alacaklının yasal faizi aşan gerçek kaybını ifade eder. Bu kurum, özellikle ekonomik dalgalanmaların yoğun olduğu dönemlerde adaleti sağlamak açısından büyük önem taşır.

Munzam Zararda Hangi Faiz Uygulanır?

Munzam zararın hesabında yalnızca kanuni faiz dikkate alınmaz. Burada esas olan, alacaklının gerçek kaybını ispatlamasıdır.

Eğer borç ilişkisi ticari nitelikte ise, genellikle ticari avans faizi uygulanır.

Eğer borç ilişkisi adi nitelikte ise, bankaların uyguladığı kredi faizleri veya mevduat faizleri esas alınabilir.

Yargıtay içtihatlarına göre alacaklı, borcun geç ödenmesi nedeniyle malvarlığında oluşan fiili kaybı belgelendirdiğinde, zarar piyasa faiz oranları dikkate alınarak hesaplanır. Böylece yasal faizle karşılanamayan fark tazmin edilir.

Emsal Karar: Yargıtay 11. HD, 2019/2273 E., 2020/3456 K. – “Munzam zarar talebinde alacaklının, yasal faizi aşan gerçek zararını ispatlaması halinde, bu zarar piyasa faiz oranlarına göre belirlenmelidir.”

Munzam Zarar Nasıl Hesaplanır?

Munzam zarar hesabı, alacaklının somut ekonomik kaybına dayanır. Hesaplama yapılırken:

Borcun geç ödenmemesi nedeniyle alacaklının hangi imkânlardan mahrum kaldığı tespit edilir.

Örneğin: kredi kullanmak zorunda kalması, işletme sermayesini dış kaynakla finanse etmesi veya yatırım fırsatını kaçırması.

Bu zarar, belgelerle ispatlanmalıdır.

Banka kredi sözleşmeleri, faiz dekontları, finansman giderleri kullanılabilir.

Hesaplama, alacaklının ödediği fiili faiz oranı ile yasal faiz arasındaki fark üzerinden yapılır.

Örnek: Yasal faiz %9 iken, alacaklı borcunu karşılamak için %30 faizle kredi kullandıysa, aradaki %21 fark munzam zarar olarak talep edilebilir.

Munzam Zararda Hangi Faiz Uygulanır? Emsal Yargıtay Kararı

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2017/11-90 E., 2019/372 K.: “Munzam zarar, alacaklının kanuni faizle karşılanamayan zararının ispatı halinde hüküm altına alınır. Zararın miktarı piyasa koşullarına göre belirlenebilir.”

Munzam Zararın Önemi Nedir?

Munzam zarar, alacaklının yasal faizi aşan gerçek kaybını karşılamayı amaçlar.

Ticari işlemlerde ticari faizler,

Adi işlemlerde ise piyasa faiz oranları dikkate alınır.

Dolayısıyla faiz oranı sabit değildir; her somut olaya göre değişkenlik gösterir. Alacaklı zararı ispatladığında, yasal faizi aşan oranda tazminat talep etmesi mümkündür.