İş Mahkemesine Nasıl Başvurulur? Arabuluculuk Şart Mı?

İş Mahkemesine Nasıl Başvurulur? Arabuluculuk Şart Mı? İş mahkemeleri, 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ile düzenlenmiştir. İşçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıkları çözmekle görevlidir.

İş mahkemeleri, iş sözleşmesinden veya İş Kanunu’ndan doğan alacak ve tazminat davalarına bakar. İşçi haklarının korunması, işveren yükümlülüklerinin denetlenmesi bu mahkemelerin temel görevidir.

Yargıtay 9. HD, 2017/4321 E., 2019/6543 K. kararında belirtildiği üzere, iş mahkemelerinin görevi iş ilişkisine dayalı tüm uyuşmazlıklarla sınırlı olmayıp, iş kazası ve meslek hastalığı tazminat davalarını da kapsamaktadır.

İş Mahkemesine Hangi Davalar Açılır?

İş mahkemelerinde en çok görülen davalar şunlardır:

Kıdem ve İhbar Tazminatı Davaları

Fazla Mesai Ücreti Alacakları

Yıllık İzin Ücreti Davaları

İş Kazası ve Meslek Hastalığı Nedeniyle Tazminat

Haksız Fesih ve İşe İade Davaları

Ücret ve Prim Alacağı Davaları

Sendikal Tazminat ve Ayrımcılık Tazminatı

Yargıtay 22. HD, 2018/3456 E., 2020/7891 K. kararında, işverenin ödemediği fazla mesai ücretlerinin iş mahkemesi nezdinde talep edilebileceği vurgulanmıştır.

İş Mahkemesine Nasıl Başvurulur?

İş mahkemesine başvuru, işçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıkların yargıya taşınmasında izlenmesi gereken temel yoldur. Öncelikle tarafların, uyuşmazlık konusu alacak, tazminat veya işe iade talepleri varsa arabuluculuk sürecine başvurması gerekir. Çünkü 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu uyarınca bu davalarda arabuluculuk dava şartı haline getirilmiştir. Arabuluculuk aşaması olumsuz sonuçlanırsa, dava açma imkânı doğar.

Dava açmak isteyen taraf, öncelikle bir dava dilekçesi hazırlar. Dilekçede davacının kimlik bilgileri, davalı tarafın unvanı veya adı, dava konusu talep (örneğin kıdem tazminatı, fazla mesai alacağı, işe iade), uyuşmazlığın dayandığı hukuki nedenler ve deliller yer almalıdır. Yargıtay içtihatlarında da vurgulandığı üzere, taleplerin açıkça belirtilmemesi veya delillerin gösterilmemesi davanın reddine yol açabilmektedir.

Başvuru sırasında, dilekçeye eklenmesi gereken belgeler şunlardır:

İş sözleşmesi veya hizmet akdine ilişkin belgeler,

Bordro, puantaj, ücret hesap pusulası gibi belgeler,

Tanık listesi ve diğer deliller,

Arabuluculuk son tutanağı (zorunlu hallerde).

İş Mahkemesinde Dava Süreci Nasıl İşler?

Dava dilekçesi, iş mahkemesi bulunan yerlerde doğrudan iş mahkemesi kalemine sunulur. İş mahkemesi bulunmayan yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemeleri, iş mahkemesi sıfatıyla davaya bakar. Dilekçenin teslim edilmesiyle birlikte dava açılmış sayılır ve mahkeme dosyası oluşturulur.

Başvuru sırasında, harç ve gider avansı da yatırılmalıdır. Harç miktarı, dava değerine göre değişir. Ayrıca tebligat ve bilirkişi ücretleri için gider avansı ödenir. Mahkeme, dava sürecinde taraflardan ek masraflar da talep edebilir.

Dava açıldıktan sonra mahkeme, ön inceleme duruşması yaparak tarafların iddia ve savunmalarını tespit eder. Daha sonra tahkikat aşamasına geçilir. Bu aşamada deliller toplanır, tanıklar dinlenir ve bilirkişi raporu alınabilir. Sürecin sonunda mahkeme, uyuşmazlığı çözüme kavuşturan hüküm verir.

İş Mahkemesine Nasıl Başvurulur? Arabuluculuk Şart mı?

7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ile bazı davalarda arabuluculuk dava şartı haline getirilmiştir. Özellikle;

İşçi-işveren alacakları,

Tazminat talepleri,

İşe iade davaları

için arabulucuya başvuru zorunludur. Arabuluculuk süreci tamamlanmadan iş mahkemesine dava açmak mümkün değildir.

Yargıtay 9. HD, 2019/8765 E., 2021/1234 K. kararında, dava şartı arabuluculuk süreci tamamlanmadan açılan davaların usulden reddedileceği açıkça ifade edilmiştir.

İş Mahkemesine Nasıl Başvurulur? Arabuluculuk Şart Mı? Avukat ve Danışmanlık

İş mahkemeleri, işçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde büyük öneme sahiptir. Doğru dava dilekçesi hazırlamak, süreci usule uygun yürütmek hak kaybı yaşamamak için kritik öneme sahiptir.

Bu nedenle iş mahkemesinde dava açmayı düşünen işçilerin ve işverenlerin, mutlaka deneyimli bir iş hukuku avukatından danışmanlık alması gerekmektedir.

Ankara’da iş davalarına bakan avukatlar, hem arabuluculuk sürecinde hem de dava aşamasında profesyonel destek sağlayarak hak kaybının önüne geçmektedir.