Baba vefat ettikten sonra miras nasıl paylaşılır? Anne ve Çocuklar Ne Kadar Alır? Bir ailenin temel direği olan babanın vefatı, sadece duygusal bir boşluk yaratmakla kalmaz, aynı zamanda arkasında bıraktığı malvarlığının yasal mirasçılar arasında nasıl bölüştürüleceği sorusunu da gündeme getirir. Türk Medeni Kanunu’na göre, baba vefat ettiğinde miras paylaşımı belirli yasal kurallar çerçevesinde yapılır.
Bu yazımızda, baba ölünce miras nasıl paylaşılır, anne ve çocuklar ne kadar miras alır, saklı paylar ve veraset işlemleri nasıl yürür gibi kritik konuları tüm detaylarıyla ele alıyoruz.
Baba Vefat Ettiğinde Yasal Mirasçılar Kimlerdir?
Baba vefat ettiğinde onun mirası, öncelikle birinci derece yasal mirasçılarına, yani eşi ve çocuklarına intikal eder.
Mirasçı sıralaması şu şekildedir:
Eşi (sağ kalan eş):
Evlilik birliği devam ediyorsa eş, mirasın dörtte birine (%25) hak kazanır.
Eğer evlilik mal ayrılığı sözleşmesi yapılmamışsa, edinilmiş mallardan doğan katılma alacağı ayrıca gündeme gelebilir.
Çocukları:
Geriye kalan %75’lik kısım çocuklar arasında eşit olarak bölünür.
Çocuk sayısına göre her çocuğun alacağı pay belirlenir.
Ölmüş bir çocuk varsa, onun yerine kendi çocukları (torunlar) mirasçı olur.
Özetle: Baba ölünce, eşe %25, kalan %75 çocuklar arasında eşit dağıtılır.
Miras Paylaşım Örneği
Örneğin baba vefat ettiğinde:
Sağ kalan bir eş,
Üç çocuk (A, B ve C) var ise:
Miras paylaşımı şöyle olur:
Anne (eş): %25
Çocuk A: %25
Çocuk B: %25
Çocuk C: %25
Toplam %100 tamamlanır. Eş dörtte bir alır, çocuklar eşit bölüşür.
Babanın Vasiyeti Olursa Ne Olur?
Eğer baba bir vasiyetname bırakmışsa:
Vasiyet, saklı pay kurallarına uygun olmak zorundadır.
Saklı paylar korunmak şartıyla mirasın belirli bir kısmı başka kişilere veya kurumlara bırakılabilir. Çocukların saklı payı: Yasal miras paylarının yarısıdır.
Eşin saklı payı: Yasal miras payının dörtte üçüdür.
Vasiyet bu sınırları ihlal ederse, saklı pay sahipleri mahkemeden tenkis (indirim) davası açarak haklarını koruyabilirler.
Eşyalar, Ev ve Diğer Mallar Nasıl Paylaşılır?
Miras, sadece para ve banka hesaplarından ibaret değildir. Aynı zamanda:
Taşınmazlar (ev, arsa, tarla),
Taşınır mallar (araba, ziynet eşyası),
Alacaklar ve borçlar,
Banka mevduatları,
Hisse senetleri gibi her türlü malvarlığı, mirasın bir parçasıdır.
Evin paylaşımı: Genellikle ev satılarak bedeli paylaştırılır veya bir mirasçı diğerlerinin hisselerini satın alır.
Arabanın paylaşımı: Araba satılır ya da bir mirasçıya devredilip bedel mahsuplaşır.
Miras Paylaşımı Sürecinde İzlenmesi Gereken Adımlar Nelerdir?
Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi) Alınması:
Noterden veya sulh hukuk mahkemesinden alınır.
Kimin hangi oranda mirasçı olduğunu gösterir.
Terekenin Tespiti:
Miras bırakanın tüm malvarlığı (banka, tapu, borçlar vs.) listelenir.
Anlaşmalı Paylaşım:
Mirasçılar arasında sulh yoluyla anlaşılırsa kolaylıkla paylaşım yapılabilir.
Anlaşma Olmazsa:
Mahkemeye başvurularak ortaklığın giderilmesi (izale-i şüyu) davası açılır.
İntikal İşlemleri:
Tapu müdürlüklerinde intikal ve hisse devri işlemleri yapılır.
Anne Sağ İse Miras Durumu Nasıl Etkilenir?
Anne sağ ise sağ kalan eş olarak %25 miras payı alır.
Kalan %75’lik kısım çocuklar arasında eşit paylaştırılır.
Anne ayrıca evlilik süresinde edinilmiş mallar varsa, kendi payı dışında “katılma alacağı” da talep edebilir.
10 Yıllık Dava Açma Süresi (Zamanaşımı) Var!
Miras paylaşımı için herhangi bir süre sınırı yoktur.
Ancak, mirasçılar arasındaki anlaşmazlıklar için açılan bazı davalarda (örneğin tenkis, denkleştirme davası) zamanaşımı süreleri uygulanabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Baba vefat edince sadece eş mi miras alır?
Hayır. Baba ölünce hem sağ kalan eş hem çocuklar mirasçıdır.
Baba ölünce banka hesabındaki para nasıl paylaşılır?
Banka hesabı, veraset ilamı ile mirasçılar arasında yasal paylarına göre paylaştırılır.
Vasiyet olursa anne ve çocukların hakları zedelenir mi?
Hayır. Saklı paylar korunur. Vasiyet saklı payları aşarsa mirasçılar tenkis davası açabilir.
Borçlar da mirasçılara kalır mı?
Evet. Mirasçılar hem malvarlığı hem borçlar için mirası “kabul” etmiş sayılırlar.
AVUKATA İLK SORUYU SİZ SORMAK İSTER MİSİNİZ?