Miras Bırakanın Vasiyeti Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır? Avukatın Rolü Nedir?

Miras Bırakanın Vasiyeti Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır? Avukatın Rolü Nedir? Ankara Güncel Hukuki Rehberi.

Miras hukuku, ölüm sonrası mal paylaşımının nasıl yapılacağını düzenleyen en önemli hukuk dallarından biridir.

Bir kişi öldüğünde, geride bıraktığı mal varlığı —taşınmazlar, banka hesapları, araçlar, hak ve alacaklar— miras olarak adlandırılır. Ancak bazı durumlarda, miras bırakan kişi ölümünden önce vasiyetname düzenlemiş olabilir. Bu durumda miras paylaşımı, hem kanuni miras kuralları hem de vasiyetin içeriği dikkate alınarak yapılır.

Peki vasiyetname varsa miras nasıl bölünür? Kim hangi hakka sahiptir? Avukat bu süreçte ne yapar? İşte 2026 yılı itibarıyla vasiyetnameye dayalı miras paylaşımı sürecine dair tüm detaylar.

Vasiyetname Nedir ve Ne İşe Yarar?

Vasiyetname, bir kişinin ölümünden sonra malvarlığının nasıl paylaşılacağını belirlediği resmi belgedir.

Türk Medeni Kanunu’na göre vasiyet, kişiye malvarlığı üzerinde tasarruf etme yetkisi verir.

Miras bırakan (muris) vasiyetnameyle: Mallarının kimlere geçeceğini, Mirasçıları arasında nasıl paylaşılacağını, Belli kişilere özel vasiyet (örneğin bir gayrimenkul, altın veya hisse) bırakacağını belirleyebilir.

Bu belge sayesinde miras bırakan, kanuni paylaşım sisteminin dışında, kendi iradesini uygulamaya koyar.

Vasiyetname Türleri Nelerdir?

Türk Medeni Kanunu’na göre üç tür vasiyetname vardır:

1. Resmî Vasiyetname: Noter, sulh hakimi veya yetkili memur önünde iki tanıkla birlikte düzenlenir. En güvenilir vasiyet türüdür ve hukuken geçerliliği yüksektir.

2. El Yazılı Vasiyetname: Miras bırakanın tamamını kendi el yazısıyla yazıp imzaladığı belgedir. Tarih ve imza bulunması şarttır. Bilgisayarda veya başkası tarafından yazılan vasiyet geçerli değildir.

3. Sözlü Vasiyetname: Savaş, doğal afet veya ölüm tehlikesi gibi olağanüstü durumlarda iki tanık önünde sözlü olarak yapılan vasiyettir. Durum ortadan kalktıktan sonra kısa sürede yazılı hale getirilmezse geçerliliğini yitirir.

Vasiyetname Varsa Miras Nasıl Paylaşılır?

Miras bırakanın vasiyeti varsa, miras paylaşımı Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen yasal mirasçılık kurallarından farklı işler. Vasiyetname, miras bırakanın son iradesini yansıtarak terekesi (mal varlığı) üzerinde tasarruf etmesine olanak tanır. Ancak bu tasarruf hakkı sınırsız değildir; kanun, “saklı paylı mirasçılar” olarak adlandırılan miras bırakanın altsoyu, anne-babası ve eşinin kanundan kaynaklanan paylarını koruma altına almıştır. Bu nedenle miras paylaşımı yapılırken öncelikle saklı paylar hesaplanır.

Vasiyetname, ancak saklı paylara dokunmamak kaydıyla ve miras bırakanın “tasarruf oranı” denilen kısım üzerinde geçerlidir. Örneğin, bir mal vasiyetnamede bir üçüncü kişiye bırakılmışsa, saklı paylı mirasçılar tenkis (indirim) davası açarak bu tasarrufun saklı payları ihlal eden kısmının iptalini isteyebilir. Paylaşım, Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından veraset ilamı (mirasçılık belgesi) düzenlenerek ve vasiyetname hükümleri de dikkate alınarak yapılır.

Miras bırakanın vasiyeti varsa, miras paylaşımı vasiyet hükümlerine göre yapılır. Ancak vasiyet, kanunun koruduğu saklı paylı mirasçıların haklarını zedeleyemez.

Yani miras bırakan: Eşini, çocuklarını veya anne-babasını tamamen mirastan mahrum bırakamaz. Onların saklı pay oranlarına uymak zorundadır.

Saklı Pay Oranları (TMK madde 506): Altsoy (çocuklar): Yasal miras payının yarısı,

Anne-baba: Yasal miras payının dörtte biri, Sağ kalan eş: Yasal miras payının tamamı veya dörtte biri (duruma göre)

Örneğin, bir baba vasiyetinde tüm mallarını yalnızca bir çocuğuna bıraksa bile, diğer çocuklar saklı paylarını “tenkis davası” açarak talep edebilir.

Vasiyetnamenin Açılması ve Uygulanması Süreci Nasıl İşler?

Miras bırakanın ölümüyle birlikte, vasiyetname varsa süreç resmî yollarla başlatılır.

Ölüm belgesi alındıktan sonra, Vasiyetnamenin bulunduğu notere veya sulh hukuk mahkemesine başvurulur, Vasiyetname resmî olarak açılır ve okunur.

Önemli: Hiç kimse, vasiyet açılmadan önce onun içeriğini uygulamaya koyamaz.

Mahkeme tarafından açılıp okunmayan vasiyet, hukuken geçersiz sayılır.

Vasiyetnameye İtiraz Edilebilir mi?

Evet, mirasçılar vasiyetnamenin geçersiz olduğunu düşünüyorsa “vasiyetnamenin iptali davası” açabilir. İptal nedenleri Türk Medeni Kanunu’nun m.557-560 hükümlerinde sayılmıştır.

Vasiyetname İptal Nedenleri: Vasiyet hazırlayan kişinin akıl hastalığı, Zorla veya tehdit altında vasiyet düzenlenmesi, Sahte belge, eksik imza veya tarih hatası, Yasal şekil şartlarına aykırılık (örneğin tanık eksikliği).

Bu davalar, vasiyetnamenin okunmasından itibaren 1 yıl içinde açılmalıdır.

Vasiyetnameye Göre Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Vasiyetname açıldıktan sonra miras paylaşımı, muris iradesine göre yapılır. Eğer vasiyetname: Belirli malları belirli kişilere tahsis etmişse, o mallar doğrudan o kişilere geçer.

Genel bir oran belirtmişse, malvarlığı oranlara göre bölüştürülür.

Ancak paylaşım sırasında: Saklı paylı mirasçıların hakları korunmalı, Borçlar ve vergiler ödenmeli, Tereke mallarının tespiti yapılmalıdır.

Bu aşamada, taraflar arasında anlaşmazlık çıkarsa miras paylaşımı davası veya tenkis davası açılabilir. Miras Bırakanın Vasiyeti Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Miras Bırakanın Vasiyeti Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır? Avukatın Rolü Nedir?

Bu karmaşık süreçte bir miras avukatının rolü oldukça kritiktir. Avukat, öncelikle vasiyetnamenin şekil ve esas yönlerinden geçerli olup olmadığını inceler. Saklı pay hesaplamalarını yaparak müvekkilinin yasal haklarını belirler.

Mirasçılar arasında çıkabilecek anlaşmazlıklarda (tenkis davası, vasiyetnamenin iptali davası gibi) müvekkilini temsil eder ve hukuki süreci yönetir. Tapu işlemleri, banka hesaplarının tasfiyesi ve veraset ilamı başvurusu gibi teknik süreçlerde rehberlik ederek zaman kaybını ve olası hataları önler.

Kısacası, vasiyetname varlığında miras avukatı, müvekkilinin kanuni ve vasiyetnameden kaynaklanan haklarını en etkin şekilde koruyan, süreci hızlandıran ve hukuki riskleri minimize eden bir danışman ve temsilcidir.

Miras bırakanın vasiyeti bulunduğunda, süreç hem karmaşık hem de teknik bir hal alabilir. Avukat, bu aşamalarda hem mirasçının hem de vasiyet alacaklısının haklarını korur.

Avukatın Görevleri: Vasiyetnamenin açılma sürecini takip eder, Saklı pay ihlali varsa tenkis davası açar, Vasiyetnamenin geçerliliğini denetler, Miras paylaşımı sırasında adil paylaştırma yapar, Vergi, tapu ve bankalardaki işlemleri yürütür.

Ayrıca avukat, mirasçıların uzlaşma yoluyla anlaşmalarını sağlayarak davaların yıllarca sürmesini önleyebilir. Miras Bırakanın Vasiyeti Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Vasiyetnameye Dayalı Miras Paylaşımı Ne Kadar Sürer?

Bu süreçte zaman, vasiyetin türüne ve mirasçıların tutumuna göre değişir: Resmî vasiyetname varsa: 2–3 ay içinde paylaşım yapılabilir. İtiraz veya dava açılırsa: süreç 1–2 yıla kadar uzayabilir.

Tereke tespiti ve mal değerlemesi gerekiyorsa bilirkişi incelemesi yapılır. Tüm işlemler tamamlandığında, tapu devirleri ve banka paylaşımları noter onayıyla resmiyet kazanır.

2026 Yılı Miras Avukatı Ücretleri Ne Kadar?

2026 Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre: Vasiyetnamenin açılması ve yorumlanması: 15.000 TL, Miras paylaşım davası: 45.000 TL, Tenkis veya iptal davası: 55.000 TL, Noter ve vergi masrafları: 2.000–3.000 TL arasındadır. Bu ücretler asgari tutarlardır; davanın kapsamı ve mal varlığının büyüklüğüne göre artış gösterebilir.

Mirasta Vasiyet Varsa Ne Olur?

Mirasta vasiyetname olması durumu, yasal miras paylaşım kurallarını değiştirebilen önemli bir unsurdur. Türk Medeni Kanunu’na göre, miras bırakan kişi, terekesinin (miras kalan mal varlığının) tamamı veya bir kısmı üzerinde ölüme bağlı bir tasarrufta bulunma hakkına sahiptir. Ancak bu hak sınırsız değildir; “saklı paylı mirasçılar” denilen belirli mirasçılar (altsoy, anne-baba ve eş) kanundan kaynaklanan paylarını her koşulda korurlar. Vasiyetname ile miras bırakan, saklı paylara dokunmamak kaydıyla, kalan kısım (tasarruf oranı) üzerinde dilediği gibi tasarruf edebilir.

Örneğin, bir malını bir arkadaşına bırakabilir veya mirasçı olmayan bir kişiyi mirasçı atayabilir (mansup mirasçı). Vasiyetnamenin geçerli olabilmesi için kanunda belirtilen resmi, el yazılı veya sözlü şekil şartlarına uygun olarak düzenlenmiş olması gerekir. Mirasçılar, vasiyetnamenin tenkisi (saklı payların ihlali durumunda indirim davası) veya iptali (şekil hataları, irade fesadı gibi sebeplerle) davalarını açma hakkına sahiptir. Miras Bırakanın Vasiyeti Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Kardeşlerden Biri Mal Paylaşımına İtiraz Ederse Ne Olur?

Mirasçılardan birinin, özellikle de kardeşlerden birinin mal paylaşımına itiraz etmesi durumunda, mirasın hukuki yollarla paylaştırılması söz konusu olur. Yasal mirasçılar arasında anlaşma sağlanamazsa, mirasçılardan herhangi biri Sulh Hukuk Mahkemesine “Mirasın Paylaştırılması Davası” açar.

Bu dava, miras ortaklığının giderilmesi ve malların mirasçılar arasında pay oranlarına göre bölüştürülmesi amacını taşır. İtiraz eden mirasçı, paylaşım planına karşı çıkabildiği gibi, miras paylaşım sözleşmesinin iptalini veya mirasçılık sıfatının olmadığını iddia eden davalar da açabilir. Mahkeme, tüm mirasçıları davaya taraf olarak çağırır, terekeyi belirler ve mirasçıların yasal pay oranlarını dikkate alarak bir paylaşım planı oluşturur.

Önemli olan nokta, mirasçılık belgesi (veraset ilamı) ile sabit olan pay oranlarıdır. Anlaşmazlık, mahkeme sürecinde deliller ve hukuki argümanlarla çözülür. Bu süreç, mirasçılar arasındaki ilişkiyi zorlayabilir ve dava masrafları ile avukatlık ücretleri gibi ek mali yükler getirebilir. Miras Bırakanın Vasiyeti Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Vasiyetname Varsa Veraset İlamı Nasıl Alınır?

Vasiyetname varlığında veraset ilamı (mirasçılık belgesi) almak için izlenecek süreç, yasal mirasçılıktan biraz farklılık gösterir. Veraset ilamı, mirasçıların kimler olduğunu ve pay oranlarını resmi olarak gösteren bir belgedir. Vasiyetname olduğunda, bu belge mirasçıları ve pay oranlarını değiştirebileceğinden, Sulh Hukuk Mahkemesine yapılacak başvuruda vasiyetnamenin aslı veya resmi onaylı bir sureti ibraz edilmelidir. Başvuru, mirasçılardan biri veya vasiyetnamede lehine tasarruf yapılan kişi (mansup mirasçı) tarafından yapılabilir.

Mahkeme, öncelikle vasiyetnamenin şekil şartlarına uygun olup olmadığını ve saklı paylı mirasçıların haklarını ihlal edip etmediğini incelemek zorunda değildir; bu incelemeler ancak ayrı bir dava konusu olabilir. Mahkeme, başvuruyu değerlendirir ve vasiyetname hükümlerini de dikkate alarak kimin ne oranda mirasçı olduğunu gösteren veraset ilamını düzenler. Bu ilam, tapu işlemleri, banka hesaplarının tasfiyesi gibi birçok resmi işlemde kullanılır. Vasiyetnamenin saklı payları ihlal ettiği düşünülüyorsa, mirasçılar tenkis davası açarak haklarını arayabilirler. Miras Bırakanın Vasiyeti Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Mirasçılardan Biri İmza Vermezse Ne Olur? Miras Bırakanın Vasiyeti Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Mirasçılardan birinin miras paylaşım sözleşmesine veya tapudaki intikal işlemlerine imza atmayı reddetmesi, mirasın hukuki yollarla paylaştırılmasını zorunlu kılan yaygın bir sorundur. Tüm mirasçıların rızası olmadan, miras ortaklığı gönüllü olarak sonlandırılamaz ve mallar üzerinde tasarrufta bulunulamaz. Bu durumda, diğer mirasçıların izleyebileceği iki temel yol vardır: İlk yol, mirasçılardan birinin Sulh Hukuk Mahkemesine “Mirasın Paylaştırılması Davası” açmasıdır.

Mahkeme, imza atmayan mirasçıyı da davaya taraf olarak çağırır ve yargıç veya atanacak bir bilirkişi marifetiyle terekenin değerini belirleyip, mirasçıların yasal pay oranlarına göre bir paylaşım planı yapar. Bu plana itiraz edilmezse veya itirazlar sonuçsuz kalırsa, plan kesinleşir ve mahkeme ilamı ile tapu işlemleri yapılabilir. İkinci yol ise, miras ortaklığının giderilmesi için “İzale-i Şüyu” (ortaklığın giderilmesi) davası açmaktır. Bu dava özellikle taşınmaz malların paylaşılamaması durumunda sık başvurulan bir yoldur. Mahkeme, taşınmazın satılarak bedelinin paylaştırılmasına veya mümkünse mirasçılardan birine devredilip diğerlerine denk bedel ödenmesine karar verebilir. İmza vermemenin pratik sonucu, süreci uzatması ve ek yargılama giderlerine yol açmasıdır. Miras Bırakanın Vasiyeti Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Avukat ve Danışmanlık: Miras Bırakanın Vasiyeti Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır? Avukatın Rolü Nedir?

Miras Bırakanın Vasiyeti Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır? Vasiyetname, Miras Paylaşımını Kişisel İrade ile Şekillendirir. Vasiyetname, miras bırakanın kendi iradesini kanun çerçevesinde hayata geçirdiği bir belgedir. Ancak vasiyetin uygulanması, şekil şartlarına uygunluk, saklı payların korunması ve paylaşımın doğru yapılması bakımından hukuki uzmanlık gerektirir.

Miras Bırakanın Vasiyeti Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır? Bu nedenle miras bırakanın vasiyeti varsa, paylaşım sürecinde miras hukuku konusunda uzman bir avukatla çalışmak, hem hak kayıplarını önler hem de süreci hızlandırır.

Vasiyetli miras paylaşımı, yalnızca bir mal paylaşımı değil; aynı zamanda hukuki iradenin ve adaletin korunması sürecidir. Miras Bırakanın Vasiyeti Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır? Avukatın Rolü Nedir?