Babaya veya Anneye Nafaka Davası Nasıl Açılır 2026? Yardım Nafakası Nedir, Şartları Nelerdir, Eğitim Nafakası Almak İçin Ne Yapılmalı?
Nafaka, boşanma süreçlerinde sıkça gündeme gelse de, yalnızca eşler arasında değil, aile bireyleri arasında da söz konusu olabilmektedir. Türk Medeni Kanunu, çocukların anne ve babalarına, anne-babaların da çocuklarına karşı belirli şartlarda yardım nafakası yükümlülüğü getirmiştir. Bu yazıda, babaya veya anneye nafaka davası nasıl açılır, yardım nafakası nedir, şartları nelerdir ve Eğitim nafakası almak için ne yapılmalıdır? sorularına 2026 güncel bilgiler ışığında yanıt vereceğiz.
Yardım Nafakası Nedir?
Yardım nafakası, bir kimsenin geçimini sağlayamayacak durumda olması halinde, altsoyu (çocukları), üstsoyu (anne-babası) veya kardeşlerinden mali destek isteme hakkıdır.
Kanuni dayanak: Türk Medeni Kanunu’nun 364. maddesidir.
Amaç, aile bağları çerçevesinde muhtaç durumda olan kişinin yaşamını sürdürebilmesini sağlamaktır.
Nafaka, para şeklinde ödenir ve düzenli olarak belirli dönemlerde tahsil edilir.
Örneğin; geçim sıkıntısı yaşayan bir anne, çalışabilir ve ekonomik durumu iyi olan çocuğundan yardım nafakası talep edebilir. Aynı şekilde, muhtaç durumda olan bir çocuk da anne-babasına karşı nafaka talep edebilir.
Yardım Nafakası Alma Şartları Nelerdir?
Yardım nafakasına hak kazanabilmek için kanunda aranan bazı şartlar vardır:
Muhtaçlık Durumu: Nafaka talep eden kişi kendi geçimini sağlayamayacak durumda olmalıdır.
Örneğin; işsiz, yaşlı, engelli veya geliri giderlerini karşılamayan kişiler.
Yakın Akrabalık İlişkisi: Yardım nafakası yalnızca altsoy (çocuklar), üstsoy (anne-baba) ve kardeşlerden istenebilir.
Karşı Tarafın Ödeme Gücü: Nafaka yükümlüsü kişi, ödeme yapabilecek mali imkâna sahip olmalıdır.
Geliri olmayan veya kendi geçimini dahi sağlayamayan kişilerden nafaka talep edilemez.
Yargıtay kararlarına göre, nafaka miktarı belirlenirken hem nafaka talep edenin ihtiyaçları hem de nafaka yükümlüsünün mali gücü dikkate alınır.
Babaya veya Anneye Nafaka Davası Nasıl Açılır 2026?
Anne veya babaya nafaka davası açma süreci şu adımlardan oluşur:
Dava Dilekçesi Hazırlama:Nafaka isteyen kişi, Aile Mahkemesi’ne hitaben bir dava dilekçesi hazırlar.
Dilekçede, muhtaçlık durumu ve karşı tarafın ödeme gücü detaylı şekilde açıklanmalıdır.
Görevli ve Yetkili Mahkeme: Görevli mahkeme Aile Mahkemesi olup, Yetkili mahkeme, davalının yerleşim yeri mahkemesidir.
Delillerin Sunulması: Muhtaçlık durumunu ispat için belgeler (gelir belgesi, sağlık raporu, SGK kayıtları).
Karşı tarafın mali gücünü gösterecek belgeler (maaş bordrosu, tapu, araç kaydı).
Mahkeme Kararı: Hakim, hem nafaka isteyenin ihtiyaçlarını hem de yükümlünün ödeme gücünü değerlendirir. Düzenli ödenmek üzere nafaka miktarına hükmedilir.
Dava açma süresi sınırlı değildir; muhtaçlık durumu devam ettiği sürece her zaman nafaka davası açılabilir.
Nafaka Almak İçin Ne Yapılmalı?
Nafaka talep eden kişi, aşağıdaki adımları izlemelidir: Öncelikle mali durum araştırması yapılmalıdır. Nafaka yükümlüsü kişinin gelir kaynakları belgelerle desteklenmelidir.
Aile Mahkemesi’ne dilekçe ile başvurulmalıdır.
Geçici tedbir nafakası talep edilebilir. Bu sayede dava süresince de nafaka ödemesi alınabilir.
Karar kesinleştikten sonra nafaka ödemeleri icra takibi yoluyla güvence altına alınabilir.
Nafaka ödenmezse, icra takibi başlatılır ve gerekirse hapis cezasına kadar yaptırımlar uygulanabilir.
Yardım Nafakasının Miktarı Ne Kadar Olur?
Babaya veya Anneye Nafaka Davası Nasıl Açılır? Nafaka miktarı, kesin bir tabloya bağlı değildir. Hakim şu kriterleri dikkate alır:
Nafaka isteyenin aylık ihtiyaçları (kira, fatura, gıda, sağlık, eğitim).
Nafaka yükümlüsünün gelir durumu (maaş, ek gelir, malvarlığı).
Ekonomik koşullar, enflasyon ve yaşam standartları.
2026 yılı itibarıyla Ankara’da ortalama yardım nafakası tutarları:
Asgari ücretli yükümlüler için: 2.500 – 4.000 TL Nafaka Alabilir.
Orta gelirli yükümlüler için: 5.000 – 10.000 TL Nafaka Alabilir.
Yüksek gelirli yükümlüler için: 12.000 TL ve üzeri Nafaka Alabilir. Nafaka miktarı her yıl ekonomik koşullara göre artırılabilir.
Yargıtay Kararları: Babaya veya Anneye Nafaka Davası Nasıl Açılır 2026?
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi: Muhtaç durumda olan anneye, mali durumu iyi olan çocuğundan yardım nafakası bağlanmasına karar vermiştir.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi: Üniversite eğitimi devam eden çocuğun, anne ve babasından nafaka talep etme hakkı olduğunu belirtmiştir.
Yargıtay 3. HD: Nafaka yükümlüsünün kendi ihtiyaçlarını karşılamakta zorlandığı durumlarda, nafakanın makul seviyede belirlenmesi gerektiğine hükmetmiştir.
Eğitim Nafakası Nedir, Nasıl Alınır: Babaya veya Anneye Nafaka Davası Nasıl Açılır 2026?
Türkiye’de nafaka en çok boşanma davalarıyla gündeme gelse de, aslında çocukların eğitim hayatı devam ettiği sürece anne ve babadan talep edilebilecek bir hak da vardır. Özellikle üniversite eğitimi alan gençlerin masraflarının artmasıyla birlikte, “Üniversite okuyan çocuğa nafaka ödenir mi?” sorusu sıklıkla gündeme gelmektedir.
Bu yazıda eğitim nafakasının yasal dayanaklarını, kimlerin talep edebileceğini, nasıl alınacağını ve açık öğretim öğrencilerinin durumunu adım adım inceleyeceğiz.
Üniversite Okuyan Çocuğa Nafaka Ödenir mi?
Türk Medeni Kanunu’nun 328. maddesine göre, anne ve baba, çocuk ergin olsa bile eğitimi devam ettiği sürece ona maddi katkı sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük sadece üniversite için değil, çocuğun devam eden herhangi bir eğitim aşaması için geçerlidir.
Dolayısıyla: Lisans öğrencileri, Yüksek lisans ve doktora yapanlar, Meslek yüksekokulu ya da açık öğretim okuyanlar, eğitimlerine devam ettikleri sürece nafaka talep edebilirler.
Burada önemli olan husus, çocuğun kendi geçimini sağlayamayacak durumda olması ve eğitimin ciddi şekilde sürdürülmesidir.
Çocuk Babaya Nafaka Davası Açabilir mi?
Evet, üniversite öğrencisi olan çocuk babasına nafaka davası açabilir. Eğer çocuk 18 yaşını doldurmuşsa, davasını kendi adına açması gerekir. Küçük yaştaki çocukların nafaka davasını ise velayeti elinde bulunduran ebeveyn açar.
Nafaka davasında mahkeme şu kriterlere bakar:
Çocuğun eğitim hayatı devam ediyor mu?
Çocuğun kendi geçimini sağlayacak düzenli bir geliri var mı?
Anne ve babanın mali gücü ne durumda?
Bu soruların cevabı, nafakanın miktarını ve devam süresini belirler.
Eğitim Nafakası Nasıl Alınır: Babaya veya Anneye Nafaka Davası Nasıl Açılır
Eğitim nafakası almak için izlenecek süreç basittir ancak dikkat gerektirir. İşte adım adım süreç:
Aile Mahkemesine Başvuru: Çocuk veya velisi, aile mahkemesine dilekçe vererek nafaka talebinde bulunur.
Gelir ve Gider İncelemesi: Mahkeme, hem çocuğun eğitim masraflarını hem de ebeveynlerin ekonomik durumunu araştırır.
Nafaka Miktarının Belirlenmesi: Hakim, öğrenci için uygun bir nafaka miktarı belirler. Bu miktar yıllık enflasyon oranları ve ekonomik koşullara göre artırılabilir.
Kararın Kesinleşmesi: Karar kesinleştikten sonra nafaka düzenli olarak ödenmek zorundadır. Ödenmemesi halinde icra takibi başlatılabilir.
Açık Öğretim Okuyan Öğrenci Nafaka Alabilir mi?
En çok merak edilen konulardan biri de açık öğretim fakültesinde okuyan öğrencilerin nafaka alıp alamayacağıdır. Yargıtay kararlarına göre, eğitim açık öğretim yoluyla da sürdürülse, öğrenci gerçekten derslerini takip ediyor ve eğitimini sürdürüyor ise nafaka hakkı vardır.
Ancak şu noktalara dikkat edilir: Öğrencinin düzenli olarak kayıt yenilemesi, Eğitimini sürdürdüğünü kanıtlaması, Kendi gelirinin olmaması şartı aranır.
Eğer öğrenci sadece “öğrenci görünmek” için kayıtlıysa ama fiilen eğitim almıyorsa, mahkeme nafaka talebini reddedebilir.
Üniversite Öğrencisi Nafaka Davasında Nelere Dikkat Etmeli?
Üniversite öğrencisinin açacağı nafaka davasında dikkat etmesi gereken bazı noktalar vardır:
Öğrenci Belgesi: Mahkemeye mutlaka sunulmalıdır.
Eğitim Masrafları Belgeleri: Yurt, kira, kitap, yol masrafları gibi belgeler nafaka miktarının artırılmasında etkilidir.
Anne-Babanın Gelir Durumu: Özellikle babanın mali gücü yüksekse, mahkeme daha yüksek nafakaya hükmedebilir.
Eğitim Nafakası Ne Kadar Sürer?
Babaya veya Anneye Nafaka Davası Nasıl Açılır: Eğitim nafakası, çocuğun eğitimi devam ettiği sürece sürer. Genellikle lisans eğitimi için 22-25 yaşına kadar, yüksek lisans ve doktora içinse daha ileri yaşlara kadar devam edebilir.
Ancak öğrencinin okulu bırakması, çalışmaya başlaması veya kendi gelirini sağlaması halinde nafaka kesilir.
Avukat ve Danışmanlık: Babaya veya Anneye Nafaka Davası Nasıl Açılır 2026?
2026 yılı itibarıyla babaya veya anneye nafaka davası açmak, muhtaçlık halinde yasal bir haktır.
Yardım nafakası, aile bağları içinde zor durumda olan bireylerin korunmasını sağlar. Muhtaçlık, yakın akrabalık ilişkisi ve karşı tarafın ödeme gücü şartları aranır.
Dava, Aile Mahkemesi’nde açılır ve hakim her iki tarafın durumunu değerlendirerek karar verir.
AVUKATA İLK SORUYU SİZ SORMAK İSTER MİSİNİZ?