Ayıplı Mal Davası Nasıl Neden Açılır 2026?

Ayıplı Mal Davası Nasıl Neden Açılır 2026? Ayıplı Mal Davaları: Haklarınız, Süreç ve Merak Edilen Sorular.

Tüketici hukukunun en önemli konularından biri, ayıplı mal sorunlarıdır. Satın alınan ürünün sözleşmeye, teknik özelliklerine veya beklentilere uygun çıkmaması halinde tüketicinin bir dizi hakkı doğar.

Ancak vatandaşların en çok merak ettiği nokta, “Ayıplı mal için hangi dava açılır, dava ne kadar sürer, haklarımızı nasıl kullanırız?” gibi sorulardır. İşte tüm bu soruların yanıtlarını kapsayan detaylı rehber:

Ayıplı Mal İçin Hangi Dava Açılır?

Ayıplı mal durumunda tüketici, ayıplı mal davası açabilir. Bu dava, Tüketici Mahkemeleri veya dava değerine göre Tüketici Hakem Heyetleri önünde yürütülür. Tüketici, malın ücretsiz onarımını, yenisiyle değiştirilmesini, bedelden indirim yapılmasını veya sözleşmeden dönerek ücret iadesini talep edebilir. Davanın konusu, satıcı veya üreticinin malın ayıbından doğan sorumluluğudur.

Ayıplı Malda Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?

Ayıplı mallarda genel zamanaşımı süresi 2 yıldır. Bu süre malın tüketiciye tesliminden itibaren işlemeye başlar. Ancak bazı özel durumlarda süre daha farklıdır:

Konut ve tatil amaçlı taşınmazlar için 5 yıl,

Ayıp gizlenmişse veya hileyle saklanmışsa süre 10 yıla kadar uzar.

Tüketici bu süre içinde hakkını kullanmazsa dava açma hakkını kaybeder.

Ayıplı Mal Davası Ne Kadar Sürer?

Ayıplı mal davalarının süresi, mahkemelerin yoğunluğuna ve dosyanın karmaşıklığına göre değişir. Ortalama olarak:

Hakem heyeti kararları 6 ay içinde sonuçlanır,

Tüketici Mahkemesi davaları 9 ila 12 ay arasında sürebilir.

Eğer karşı taraf karara itiraz ederse süreç daha da uzayabilir. Yargıtay aşamasına taşınan dosyalar 2 yıla kadar sürebilmektedir.

Ayıplı Mal Davası Nasıl Neden Açılır 2026? Yargıtay Kararları

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, 2017/6543 E., 2018/9876 K.

Tüketici, sıfır kilometre otomobil satın almış ancak araçta gizli ayıplar çıkmıştır. Satıcı, garanti kapsamında tamir teklif etmiştir.

Yargıtay, ayıplı malda seçimlik hakların tüketiciye ait olduğunu, tüketicinin isterse bedel iadesi talep edebileceğini belirtmiştir.

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, 2015/11234 E., 2016/14321 K.

Satın alınan beyaz eşyada teslimden kısa süre sonra arıza çıkmış, satıcı değişim yerine onarım yapmıştır.

Yargıtay, tekrar eden arızaların ayıp niteliğinde olduğunu, onarımın tüketiciye dayatılamayacağını, malın değiştirilmesi gerektiğini vurgulamıştır.

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, 2013/5432 E., 2014/8765 K.

Tüketici, inşaat şirketinden aldığı dairede birçok eksiklik ve ayıp bulunduğunu iddia etmiştir.

Yargıtay, taşınmaz satışlarında da ayıp hükümlerinin uygulanacağını, eksik işçilik ve malzeme hatalarının ayıp kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini belirtmiştir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2012/13-765 E., 2013/1123 K.

HGK, ayıplı mal davalarında ispat yükünün satıcıda olduğunu vurgulamıştır.

Kararda, satıcının malın ayıpsız olduğunu kanıtlaması gerektiği, tüketicinin yalnızca ayıbı ortaya koymasının yeterli olacağı kabul edilmiştir.

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, 2010/8765 E., 2011/5432 K.

Cep telefonu satın alan tüketici, kısa sürede arızalanması üzerine dava açmıştır.

Yargıtay, ayıplı maldan doğan hakların zamanaşımı süresi içinde kullanılabileceğini, garanti süresinin de ayrıca tüketici lehine koruma sağladığını belirtmiştir.

Ayıplı Mal Şartları Nelerdir?

Bir malın ayıplı sayılabilmesi için bazı şartlar aranır: Mal, sözleşmede belirtilen niteliklere sahip olmamalıdır. Mal, kullanım amacı bakımından tüketicinin beklentisini karşılamamalıdır.

Malda gizli veya açık kusurlar bulunmalıdır. Mal, tanıtım broşürlerinde veya reklamlarında belirtilen özellikleri taşımamalıdır.

Bu şartlardan biri gerçekleştiğinde tüketici, ayıplı mal hükümlerine dayanarak hakkını arayabilir.

Ayıplı Mal Davası Kime Karşı Açılır?

Ayıplı mal davası, satıcıya, bayi, ithalatçı veya üreticiye karşı açılabilir. Tüketici, malı satın aldığı satıcıya doğrudan başvurabileceği gibi üretici firmayı da sorumlu tutabilir. Türk Tüketici Kanunu, sorumluluğu zincirleme olarak düzenlemiştir.

Ayıplı Malın İspat Yükü Kimdedir?

İspat yükü, teslim tarihinden itibaren ilk 6 ay içinde satıcıya aittir. Yani malda çıkan bir kusur, satıcı tarafından malın tüketiciye ayıpsız teslim edildiği ispatlanmadıkça ayıplı kabul edilir. 6 aydan sonra ise ispat yükü tüketiciye geçer ve tüketici malın ayıplı olduğunu belgelerle kanıtlamak zorundadır.

Ayıplı Bir Mal Nasıl Şikayet Edilir?

Tüketici, ayıplı malı öncelikle satıcıya bildirmelidir. Satıcı iade veya değişimi kabul etmezse şu yollar kullanılabilir:

Tüketici Hakem Heyetine başvuru (belirli bir parasal sınırın altındaki uyuşmazlıklarda), Tüketici Mahkemesi’ne dava açma (parasal sınırın üzerindeki uyuşmazlıklarda).

Ayrıca Ticaret Bakanlığı’nın e-Devlet üzerinden sağladığı şikayet modülü de kullanılabilir.

Ayıplı Kusurlu Mal Satın Aldığımızda Neler Yapmalıyız?

Tüketiciler, ayıplı mal aldıklarında şu adımları izlemelidir:

Ayıbı fark eder etmez satıcıya derhal bildirimde bulunmak, İade, değişim, ücretsiz tamir veya bedel indirimi haklarından birini seçmek,

Satıcı hakları yerine getirmezse hakem heyetine veya tüketici mahkemesine başvurmak, Gerekirse icra yoluna giderek kararı uygulatmak.

Bu adımların zamanında yapılmaması, hak kaybına yol açabilir.

Ayıplı Mal Davası Nasıl Neden Açılır 2026? Avukat ve Danışmanlık

Ayıplı Malda Hak Aramanın Önemidir. Ayıplı mal durumları, tüketicilerin en sık karşılaştığı sorunlardandır. Hakem heyeti ve mahkemeler sayesinde tüketiciler, bedel iadesi, değişim veya onarım haklarını kullanabilir. Ancak zamanaşımı süresi, ispat yükü ve başvuru yolları çok dikkatli takip edilmelidir.

Hak kaybı yaşamamak için süreci uzman bir tüketici avukatı ile yürütmek, hem davanın hızlanmasını hem de tüketicinin tam olarak hakkını almasını sağlar.