Boşanmada Ev ve Araba Nasıl Paylaşılır? Ev ve Araba Kimde Kalır – Mal Paylaşım Davası Nedir? Boşanma süreci, sadece duygusal bir ayrılığı değil, aynı zamanda önemli bir mülkiyet paylaşımı tartışmasını da beraberinde getirir. Özellikle ev, araba gibi değerli malların kimin üzerinde kalacağı, boşanma aşamasındaki çiftlerin en sık sorduğu soruların başında gelir.
Bu yazıda, boşandıktan sonra alınan ev ve arabanın hukuki durumu, mal rejimi ilkeleri, kişisel ve ortak malların ayrımı, mahkeme kararlarının etkisi gibi kritik başlıkları özgün bir bakışla ele alacağız.
Boşandıktan Sonra Alınan Ev ve Araba Nasıl Paylaşılır?
Türkiye’de evlilik süresince edinilen mallar için varsayılan mal rejimi “Edinilmiş mallara katılma rejimi”dir. Bu rejime göre:
Evlilik birliği devam ederken edinilen ev, araba gibi mallar ortak kabul edilir.
Eşitlik ilkesi gereği, her iki taraf da bu mallar üzerinde hak sahibidir.
Boşanmadan sonra alınan mallar ise kişisel mal niteliğindedir ve evlilik birliği sona erdiği için ortak paylaşıma tabi olmaz.
Yani boşanma kesinleştikten sonra bir tarafın kendi adına aldığı ev veya araba, genel kural olarak sadece onun kişisel malı olur.
Evlilik İçinde Edinilen Malların Hukuki Durumu Nedir?
Edinilmiş Mallar: Evlilik süresince çalışılarak, birlikte katkıda bulunularak elde edilen varlıklardır. (Ev, araba, birikim, maaşla alınan mülkler vb.)
Kişisel Mallar: Evlilik öncesinde sahip olunan, miras kalan, bağışla elde edilen varlıklardır. Bu mallar evlilik sona erse de sadece sahibine aittir.
Dolayısıyla, boşanma sürecinde mal paylaşımı yapılırken hangi varlıkların edinilmiş, hangilerinin kişisel olduğu titizlikle tespit edilir.
Boşanma Sürecinde Ev ve Araba Gibi Değerli Malların Akıbeti Ne Olur?
Boşanma aşamasında ev ve arabanın paylaşımında şu kriterler uygulanır:
Edinilme zamanı: Evlilik içinde mi, yoksa boşandıktan sonra mı edinildiği belirlenir.
Katkı oranı: Evlilik içinde her iki eşin de maddi katkısı varsa, ortaklık kabul edilir.
Finansal kaynağın kaynağı: Miras ya da kişisel birikimle alınan mallar kişisel sayılır.
Örneğin, evlilik sürerken iki tarafın maaş katkısıyla alınan bir ev, boşanma sırasında eşit şekilde paylaşılır.
Taraflar Arası Anlaşmanın ve Mahkeme Kararlarının Rolü Nedir?
Anlaşmalı Boşanmalarda: Taraflar ev, araba gibi malların kime kalacağı konusunda protokol düzenleyip mahkemeye sunarlar. Mahkeme bu anlaşmayı onaylarsa, karar bağlayıcı olur.
Çekişmeli Boşanmalarda: Taraflar anlaşamazsa, mahkeme mal varlığının tespiti yapar ve adil paylaşım ilkesine göre karar verir.
Özellikle boşandıktan sonra yeni alınan mallar üzerindeki hak iddiaları, mahkemenin titiz değerlendirmesine bağlıdır.
Boşanma Sonrası Mülkiyet Haklarını Korumak İçin Neler Yapılmalı?
Anlaşmalı boşanmalarda mal paylaşımı protokolü hazırlamak,
Edinilmiş malları belgelemek (fatura, tapu vb.),
Mahkeme kararlarının takibi ve icrası,
Hak kaybı yaşamamak için hukuki destek almak oldukça önemlidir.
Mal rejimi tasfiyesi sürecinde malların doğru tasnif edilmemesi, hak kaybına sebep olabilir.
Boşanma ve Mal Paylaşımı: Ev, Araba ve Haklar Hakkında Bilmeniz Gerekenler Nelerdir?
Boşanma süreci sadece duygusal bir ayrılık değil, aynı zamanda ciddi bir maddi paylaşımı da beraberinde getirir. Evlilik süresince edinilen malların paylaşımı, taraflar arasında çoğu zaman uyuşmazlığa neden olur. Peki boşandıktan sonra ev, araba, değer hesaplamaları ve davalar nasıl yürütülür? İşte detaylar:
Boşandıktan Sonra Ev Nasıl Paylaşılır?
Boşanmadan sonra evlilik birliği içinde edinilen taşınmazlar “edinilmiş mallar” kabul edilir. Bu kapsamda:
Evlilik sırasında satın alınan ev, kim adına kayıtlı olursa olsun, her iki eşin de ortak hakkı vardır.
Mahkeme, evin değerini tespit ederek taraflara yarı yarıya paylaşım esasına göre bölüştürür.
Ancak şahsi mallar (evlilik öncesi alınan ev, miras kalan taşınmazlar) paylaşıma girmez.
Eğer ev, eşlerden biri tarafından evlilik öncesinde alınmışsa ve üzerine herhangi bir katkı yapılmamışsa, diğer eşin bu ev üzerinde hakkı bulunmaz.
Evliyken Alınan Araba Boşanınca Kimin Olur?
Evlilik süresince alınan araba da edinilmiş mal kapsamına girer. Araba:
Eşlerden birinin adına kayıtlı olsa bile, boşanma aşamasında her iki tarafın da hak iddia etme hakkı vardır.
Arabanın piyasa değeri hesaplanır ve paylaşım buna göre yapılır.
Anlaşmaya varılamazsa, mahkeme arabanın satılarak bedelinin bölüştürülmesine karar verebilir.
Mal Paylaşımında Evin Değeri Nasıl Hesaplanır?
Evin değeri şu şekilde tespit edilir:
Dava tarihindeki rayiç (piyasa) değeri esas alınır.
Bilirkişi atanarak evin güncel satış değeri belirlenir.
Tapudaki kayıtlar, ekspertiz raporları ve bölgedeki emsal satışlar dikkate alınır.
Paylaşım bu değer üzerinden yapılır; alım tarihindeki eski bedel değil, dava günündeki değeri esas alınır.
Boşanma Sürecinde Ortak Araba Kimde Kalır?
Boşanma süreci devam ederken, ortak arabanın geçici kullanım hakkı:
Tarafların anlaşması ile belirlenebilir.
Anlaşma sağlanamazsa, mahkeme geçici tedbir kararı ile arabanın kullanımını eşlerden birine verebilir.
Ancak nihai paylaşım, mal rejimi davası sonucunda karara bağlanır.
Boşandıktan Sonra Mal Paylaşımı Davası Açma Süresi Ne Kadar?
Boşanma davasının kesinleştiği tarihten itibaren: kural olarak 1 yıl içerisinde açılması gerekmektedir.
Mal paylaşımı davası açmak için 10 yıllık hak düşürücü süre vardır.
Bu süre içinde mal paylaşımı talep edilmezse, artık dava açma hakkı kaybedilir.
Boşanma ile mal paylaşımı aynı dava dosyasında yürütülmediği için, ayrıca mal rejiminin tasfiyesi davası açılması gerekir.
Boşanmada Ağır Kusurlu Eş Mal Paylaşımında Ne Olur?
Türk Medeni Kanunu’na göre:
Mal paylaşımında kusur durumu dikkate alınmaz. Ancak Zina nedeniyle açılan davalarda %50 oranı hakim düşürebilr veya hiç vermeyebilir.
Yani eşlerden biri ağır kusurlu olsa dahi (güven sarsıcı davranış, küfür, şiddet vb.), mal rejimi paylaşımında bu durum etkili değildir.
Ancak, bir eş diğer eşin malvarlığına kötü niyetli müdahale etmişse (malları kaçırmışsa, zarar vermişse) o zaman tazminat talep edilebilir.
Mal Paylaşımı Davası Ne Kadar Sürer?
Mal paylaşımı davaları:
Ortalama 9 ay ile 12 ay arasında sürmektedir.
Anlaşmalı boşanmalarda mal paylaşımı da anlaşmaya dahil edilirse, süreç çok daha kısa olur.
Çekişmeli durumlarda (özellikle mal tespiti, değer belirlemesi yapılacaksa) davalar daha da uzayabilir.
Dosyaya bilirkişi atanması, mal beyanı alınması gibi işlemler süreci etkiler.
Boşanma sonrası alınan ev kimin olur?
Boşanma kesinleştikten sonra alınan ev, evliliğin sona ermiş olması nedeniyle kişisel mal sayılır ve sadece onu alan kişiye aittir.
Boşanma sonrası alınan araba kimde kalır?
Aynı şekilde boşanma sonrasında alınan araba da, alınan eşe ait olur ve paylaşım konusu olmaz.
Evlilik süresince alınan borçlar nasıl paylaşılır?
Evlilik birliği içindeki borçlar da ortak borç sayılır. Boşanma sonrası paylaşılırken borçlar da dikkate alınır.
Boşanma anlaşması yaparken nelere dikkat edilmeli?
Özellikle mülklerin ve borçların net şekilde belirtildiği, tarafların özgür iradesiyle düzenlenmiş protokoller hazırlanmalıdır.
AVUKATA İLK SORUYU SİZ SORMAK İSTER MİSİNİZ?