Vasiyetname nasıl açılır 2025? Vasiyetname nasıl tenfiz edilir?

Vasiyetname nasıl açılır 2025? Vasiyetname nasıl tenfiz edilir? Vasiyetname, kişinin ölümünden sonra malvarlığı üzerinde tasarrufta bulunmasını içeren hukuki bir belgedir.

Vasiyetnamenin açılması, mirasçıların hak ve yükümlülüklerini öğrenmesi için oldukça önemli bir süreçtir. Bu prosedür, vasiyetnamenin içeriğinin doğru bir şekilde anlaşılmasını ve mirasçılar arasında ortaya çıkabilecek sorunların çözümünü sağlar.

1. Vasiyetname Nedir, Nasıl Açılır?

Vasiyetname, kişinin ölümünden sonra gerçekleştirilmesini istediği arzu ve kararlarını içeren tek taraflı, ölüme bağlı bir hukuki işlem türüdür. Vasiyetname üç türe ayrılır:

Resmi Vasiyetname: Resmi vasiyetname, iki tanığın katılımıyla sulh hâkimi, noter veya kanunla yetkilendirilmiş başka bir resmi görevli tarafından düzenlenir. (Türk Medeni Kanunu Madde 532)

El Yazılı Vasiyetname: Kişinin, baştan sona kendi el yazısıyla yazdığı, yıl, ay ve günü gösteren, imzalanmış bir belgedir. El yazılı vasiyetname, saklanmak üzere noter, sulh hâkimi veya yetkili memura bırakılabilir. (Madde 538)

Sözlü Vasiyetname: Mirasbırakan, ölüm tehlikesi, hastalık, ulaşımın kesilmesi veya savaş gibi olağanüstü durumlarda resmî veya el yazılı vasiyetname yapamıyorsa, iki tanığa arzularını anlatarak sözlü vasiyet yapabilir. (Madde 539)

Vasiyetname, miras sözleşmesinden farklı olarak tamamen mirasbırakanın iradesine bağlıdır ve her zaman geri alınabilir.

2. Vasiyetnamenin Hâkime Teslimi Nasıl Yapılır?

Vasiyetnamenin açılması için öncelikle vasiyetnamenin Sulh Hukuk Mahkemesi Hakimine teslim edilmesi gerekir. Vasiyetnameyi teslim edecek kişi, vasiyetnameyi muhafaza eden kişi, vasiyetnameyi düzenleyen görevli veya herhangi bir şekilde vasiyetnameyi bulan kişi olabilir. Mirasbırakanın ölüm haberi alındığında, vasiyetname hemen sulh hukuk hâkimine teslim edilmelidir.

Vasiyetnamenin geçerliliğine ilişkin herhangi bir şüphe olsa bile, vasiyetnamenin hâkime teslim edilmesi zorunludur. Teslimle yükümlü kişi bu görevi yerine getirmezse, meydana gelebilecek zararlardan sorumlu tutulabilir.

3. Vasiyetname Nasıl Açılır 2025?

Hâkim, vasiyetnameyi teslim aldığında, vasiyetnamenin açılacağı tarih ve saati belirler. Bu belirlenen tarih ve saat, adresi bilinen tüm mirasçılara tebliğ edilir. Adresleri bilinmeyen mirasçılara ilanen tebligat yapılır. Açılış duruşmasına katılım sağlayan mirasçıların huzurunda vasiyetname açılır ve okunur. Katılmayan mirasçıların olması, vasiyetnamenin açılmasına engel değildir.

Açılış duruşmasında yapılan tüm işlemler, bir tutanak ile kayıt altına alınır ve katılan mirasçılara imzalatılır.

Mirasçılar, vasiyetnameyi kabul etmiyor ise, bu durumu tutanağa şerh düşebilirler.

Tutanağın imzalanması, vasiyetnameyi olduğu haliyle kabul etme anlamına gelir. Vasiyetnameyi kabul etmeyen mirasçılar, iptal davası açma hakkına sahiptir.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 2018 tarihli kararına göre, vasiyetnamenin açılması süreci, mirasçıların belirlenmesi açısından önem arz eder. Vasiyetnamenin açılması ile ortaya çıkan maddi sonuçlar şunlardır:

İptal ve Tenkis Davası: İptal ve tenkis davası için öngörülen sürenin başlangıcı olarak, vasiyetnamenin açıldığı tarih kabul edilir.

Mirası Reddetme Süresi: Atanmış mirasçının mirası reddetme süresi, vasiyetnamenin tebliğ tarihiyle başlar.

Mirasçılık Belgesi (Veraset İlamı): Mirasçılık belgesi alabilmek için gerekli olan 1 aylık süre işlemeye başlar.

Vasiyeti Yerine Getirme: Vasiyeti yerine getirme görevlisi için öngörülen 15 günlük süre başlar.

4. Vasiyetnamenin Açılması Süresi Nedir?

Vasiyetname, her zaman belirli bir yerde bulunmayabilir. Bazen mirasbırakanın ölümünden sonra vasiyetnamenin varlığından haberdar olunabilir. Bu durumda, vasiyetnamenin açılması için 1 aylık süre vasiyetnamenin bulunması ile başlar. Ancak bu süre, somut olayın içeriğine, mirasçılar arasındaki hukuki ilişkilere, iptal davasına veya terekedeki malların durumuna bağlı olarak değişebilir.

Vasiyetnamenin açılması prosedürünün ardından, vasiyetnamenin tenfizi için mahkemeye başvurulmalıdır. Bu işlemler, uzman bir avukat aracılığıyla yürütülmelidir.

5. Vasiyetnamenin Açılması Davasına İtiraz ve Kararın Kesinleşmesi Nasıl Olur?

Vasiyetnamenin açılması davası, diğer davalarda olduğu gibi ilk derece mahkemesi tarafından verilen karardan sonra istinaf başvurusuna tabidir. Gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde istinafa başvurulabilir. İstinaf makamı, kararı hukuka uygun bulursa, başvuruyu reddeder ve karar kesinleşir. Taraflardan biri itiraz etmediğinde, karar kesinleşmiş sayılır.

6. Vasiyetnamenin İptali Davası Nedir?

Vasiyetnamenin açılması davasının kesinleşmesinin ardından vasiyetnamenin iptali davası açılabilir. Bu davanın açılma süresi, vasiyetnamenin açılmasından itibaren 1 yıl olarak belirlenmiştir. Görevli mahkeme, asliye hukuk mahkemesidir.

Vasiyetnamenin iptal edilebilmesi için şu durumlardan birinin var olması gerekir:

Vasiyet edenin tasarruf ehliyetinin bulunmaması

Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucu yapılmış olması

Vasiyetnamenin içeriğinin hukuka ve ahlaka aykırı olması

Kanunda belirtilen şekil şartlarına aykırı olarak yapılmış olması

Daha detaylı bilgi için “Vasiyetnamenin İptali” başlıklı makalemizi inceleyebilirsiniz.

7. Vasiyetnamenin Açılması Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme Neresidir?

Vasiyetnamenin açılması davasında görevli ve yetkili mahkeme, mirasbırakanın son yerleşim yerinde bulunan sulh hukuk mahkemesidir. Vasiyetnamenin açılması, hukuki sonuçların doğması için gerekli olup, mirasçılar arasındaki anlaşmazlıkların çözümünde önemli bir rol oynar.

8. Vasiyetin Açılması ve Tenfizi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Vasiyetname Açıldıktan Sonra İlgililere Tebliğ Edilir mi?

Evet, Türk Medeni Kanunu Madde 597 uyarınca, mirasta hak sahibi olanların her birine vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı bir örneği tebliğ edilir. Nerede olduğu bilinmeyenlere ise ilanen tebligat yapılır.

Vasiyetnamenin Açılması Davasında Vasiyetnamenin Geçerliliğine İtiraz Edilebilir mi?

Hayır, bu davada yalnızca vasiyetnamenin içeriği belirlenir ve okunur. Geçerlilik veya içeriğe yönelik itirazlar vasiyetnamenin iptali davası kapsamında ele alınır.

Vasiyetnamenin Tenfizi Nedir?

Vasiyetnamenin tenfizi, vasiyetnamenin açılmasının ardından, vasiyetnamede belirtilen istek ve arzuların yerine getirilmesidir. Tenfiz işlemi için vasiyetnamenin açılmış olması zorunludur.

Vasiyetnamenin Açılması Prosedürü Tamamlanmadan Tenfiz Davası Açılırsa Ne Olur?

Bu durumda, tenfiz davasına bakan hâkim eksikliğin giderilmesi için süre verir. Süre içinde vasiyetnamenin açılmasına ilişkin kararın kesinleşme şerhi ilgili mahkemeden alınarak dava dosyasına konulmalıdır.

Vasiyetname, Açıldığı Sırada Duruşmada Bulunmayan Mirasçılar İçin Sonuç Doğurur mu?

Evet, vasiyetname, belirlenen gün ve saatte açılır ve o anda orada bulunmayan mirasçılar için de sonuç doğurur.