Çek Ödenmemesi Tedbir Kararı Kaç Günde Alınır? Çek Ödemesi Durdurulabilir mi? Çek Bedelsizlik İddiası Nedir? Çek Numarasına Ait İhtiyati Tedbir Kararı Nedir, Nasıl Alınır?
Ticaret hayatında çek, en çok kullanılan ödeme araçlarından biridir. Ancak kimi zaman çeke dayalı uyuşmazlıklar ortaya çıkmakta, çekin ödenmesinin durdurulması, tedbir kararı alınması ya da bedelsizlik iddiası gündeme gelmektedir.
Türk Ticaret Kanunu, 5941 sayılı Çek Kanunu ve Yargıtay kararları bu konularda yol gösterici niteliktedir. Peki, Çek Ödenmemesi Tedbir Kararı Kaç Günde Alınır?
Çek Ödemesi Durdurulabilir mi?
Kural olarak banka, süresinde ibraz edilen çeki ödemekle yükümlüdür. Ancak bazı istisnai hallerde mahkemeden alınacak ihtiyati tedbir kararıyla çek ödemesi durdurulabilir. Bu haller arasında:
Çekin hatır çeki olması,
Çekin sahte veya tahrif edilmiş olması,
Çekteki imzanın taklit edilmesi,
Çekin hukuka aykırı şekilde elden çıkması gibi durumlar yer alır.
Yargıtay 19. HD, 2016/4238 E., 2017/8324 K.
Çekin bedelsiz olduğu iddiasıyla açılan menfi tespit davasında, tedbir kararıyla çek ödemesinin durdurulabileceğine hükmedilmiştir.
Çek Ödenmemesi Tedbir Kararı Kaç Günde Alınır?
İhtiyati tedbir talepleri, mahkemelerce ivedilikle değerlendirilir. Uygulamada tedbir kararları:
Dosyanın yoğunluğuna göre birkaç gün ile 1-7 gün içinde, Acil durumlarda ise aynı gün veya ertesi gün verilebilmektedir.
Özellikle çekin ödenmemesi halinde telafisi imkânsız zarar doğacaksa, mahkemeler hızla tedbir kararı vermektedir.
Çek Bedelsizlik İddiası Nedir?
Çek bedelsizliği, çeke konu edilen işlemin veya borcun gerçekte mevcut olmamasıdır. Yani çek, herhangi bir mal veya hizmet karşılığı düzenlenmemiştir. Bu tür çeklere uygulamada “hatır çeki” de denilmektedir.
Borçlu kişi, çek bedelsizliği iddiasıyla: Menfi tespit davası açarak borçlu olmadığını kanıtlayabilir, İstirdat davası açarak ödemiş olduğu bedelin iadesini talep edebilir.
Yargıtay 19. HD, 2014/13969 E., 2015/9418 K.: Bedelsiz çek nedeniyle yapılan icra takibinde, borçlunun menfi tespit davası açarak borçsuzluğunu ispat edebileceği belirtilmiştir.
Çek Numarasına Ait İhtiyati Tedbir Kararı Nedir, Nasıl Alınır?
Çek, ticari hayatta en güvenilir ödeme araçlarından biridir. Ancak kimi zaman çekin haksız şekilde elden çıkması, sahtecilik şüphesi veya bedelsizlik iddiası ortaya çıkabilir. Bu gibi durumlarda, çekin ödenmesinin önlenmesi için mahkemeden ihtiyati tedbir kararı talep edilebilir.
Çek Numarasına Ait İhtiyati Tedbir Kararı Nedir?
İhtiyati tedbir kararı, mahkeme tarafından verilen ve belirli bir çekin bankaca ödenmesini durduran geçici hukuki korumadır.
Karar, doğrudan çek numarasına özgülenir ve bankaya bildirilir.
Banka, mahkeme kararına dayanarak çeki ödemez.
Bu sayede borçlu, telafisi imkânsız zararlardan korunmuş olur.
Yargıtay 19. HD, 2016/4238 E., 2017/8324 K.: Menfi tespit davası sırasında verilen ihtiyati tedbir kararının, çekin bankaca ödenmesini engelleyeceği açıkça belirtilmiştir.
İhtiyati Tedbir Kararı Nasıl Alınır?
Mahkemeye Başvuru: Borçlu veya çek keşidecisi, menfi tespit ya da istirdat davası açarken ihtiyati tedbir talebinde bulunur.
Çek Numarasının Belirtilmesi: Tedbir talebi mutlaka çekin seri ve numarası ile birlikte belirtilmelidir.
Delillerin Sunulması: Çekin bedelsiz veya sahte olduğunu gösteren belgeler mahkemeye sunulur.
Mahkemenin Kararı: Sulh hukuk mahkemesi (veya davanın türüne göre asliye ticaret/ hukuk mahkemesi) ivedilikle tedbir talebini değerlendirir.
Bankaya Bildirim: Karar bankaya gönderilir ve ilgili çekin ödemesi durdurulur.
Tedbir Kararı Kaç Günde Alınır?
İhtiyati tedbir kararları ivedilikle verilir. Uygulamada çoğu zaman 1–7 gün içinde, Çok acil hallerde aynı gün veya ertesi gün karar çıkabilir.
Çek Ödenmemesi Tedbir Kararı Kaç Günde Alınır? Avukat ve Danışmanlık
Çek ödemesi, kural olarak bankaca yerine getirilir. Ancak sahtecilik, bedelsizlik veya hukuka aykırı işlem şüphesi olduğunda mahkemeden ihtiyati tedbir kararı alınarak çek ödemesi durdurulabilir. Bu kararlar çoğu zaman birkaç gün içinde alınır. Öte yandan çek bedelsizlik iddiası, çeke dayalı gerçek bir borç ilişkisinin bulunmadığını gösterir ve borçlunun sorumluluktan kurtulmasına imkân tanır.
Yargıtay kararları da bu hususlarda istikrarlı şekilde, çek ödemesinin tedbir kararıyla durdurulabileceğini ve bedelsiz çeklerin borç doğurmayacağını vurgulamaktadır.
AVUKATA İLK SORUYU SİZ SORMAK İSTER MİSİNİZ?