Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır? Ev ve Araba Nasıl Paylaşılır?

Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır? Ev ve Araba Nasıl Paylaşılır? Boşanma davası sonuçlandıktan sonra, taraflar arasında mal paylaşımı süreci başlar. Boşanmada mal paylaşımı, evlilik birliği içinde edinilmiş malların, taraflar arasında eşit şekilde paylaşılması esasına dayanır. Ancak bu dava, boşanma davasıyla birlikte açılamaz.

Mal paylaşımı davası, boşanma kararının kesinleşmesinden sonra açılabilir. Eğer aynı anda mal paylaşımı davası da açılmışsa, mahkeme, boşanma kararının kesinleşmesini bekletici mesele yapar. Yani, öncelikle boşanma kararı kesinleşmeli, ardından mal paylaşımı süreci başlamalıdır.

Mal paylaşımı konusunda, 01.01.2002 öncesi ve sonrası dönemler arasında önemli farklar bulunur. 01.01.2002’den önce, Mal Ayrılığı Rejimi geçerliydi ve mal kimin üzerine kayıtlıysa ona ait sayılırdı. 01.01.2002 sonrası ise Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi kabul edilmiştir. Bu rejime göre, evlilik süresince elde edilen mallar kural olarak yarı yarıya paylaşılır.

Her iki dönem açısından da şu kural geçerlidir: Evlenmeden önce alınan mallar, kimin üzerine kayıtlıysa onun kişisel malı sayılır ve bu mallar boşanma sonrası mal paylaşımına dahil edilmez.

Mal paylaşımı davası açılırken, bu dava mutlaka belirsiz alacak davası olarak açılmalıdır.

Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Boşanma davası sonucunda verilen karar kesinleştikten sonra, boşanmış eşler arasında mal paylaşımı davası görülür.

Bu davada, taraflar genellikle şu taleplerde bulunabilir:

Katılma Alacağı

Katkı Payı Alacağı

Değer Artış Payı Alacağı

Mal paylaşımında temel kural, evlilik içinde edinilen malların yarı yarıya paylaşılmasıdır. Ancak evlilikten önce edinilen mallar bu paylaşıma dahil edilmez. Paylaşım süreci şöyle işler:

Her eş, öncelikle kendi kişisel mallarını geri alır. Bu mallar, mal paylaşımına dahil edilmez.

Kişisel mallar şunlardır:

Eşlerden birine evlenmeden önce ait olan mallar.

Miras veya karşılıksız kazanma yoluyla edinilen mallar.

Eşlerin üçüncü kişilerden kazandığı manevi tazminat alacakları.

Eşlerden birinin kişisel kullanımına yönelik eşyalar.

Evlilik süresince elde edilen mallar ise “edinilmiş mallar” olarak kabul edilir ve yarı yarıya paylaşılır.

Edinilmiş mallar şunlardır:

Çalışmanın karşılığı olan gelirler.

Kişisel malların gelirleri (örneğin kişisel bir maldan elde edilen kira gelirleri).

SGK veya sosyal yardım kurumlarının yaptığı ödemeler.

Çalışma gücü kaybı nedeniyle ödenen maddi tazminatlar.

Edinilmiş malların yerine geçen değerler.

Eşler, hangi malların kişisel mal sayılacağını evlilik sürecinde sözleşmeyle belirleyebilirler. Eğer bir eş, belirli bir malın kişisel mal olduğunu iddia ediyorsa, bunu ispat etmek zorundadır. Aksi takdirde, mal “edinilmiş mal” olarak kabul edilir ve paylaşıma dahil edilir.

Boşanmada Mal Paylaşımı Davası Açma Süresi (Zamanaşımı) Nedir?

Boşanmada mal paylaşımı davası, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl içinde açılmalıdır. Bu süre, Yargıtay kararlarıyla belirlenmiştir.

10 yıllık süre geçtikten sonra mal paylaşımı talep edilemez. Ancak uygulamada, boşanma davası sürerken mal paylaşımı davası açıldığında, mahkeme boşanma kararının kesinleşmesini bekler ve zamanaşımı sorunu böylece çözülmüş olur.

Yurt dışında boşananlar için ise mal paylaşımı davasının zamanaşımı, ilgili ülkenin kanunlarına göre boşanma kararının kesinleştiği tarihten itibaren işlemeye başlar.

Boşanmada Mal Paylaşımı Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme Neresidir?

Boşanmada mal paylaşımı davasına bakacak yetkili ve görevli mahkeme, 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş ve Görevlerine dair kanunla düzenlenmiştir.

Görevli Mahkeme: Aile Mahkemesi bu davalara bakmakla görevlidir.

Yetkili Mahkeme: Evliliğin sona erdiği boşanma davasına bakan mahkeme, mal paylaşımı davasında da yetkilidir. Eşlerden birinin ölümüne bağlı olarak mal paylaşımı yapılacaksa, ölenin son ikametgahı mahkemesi yetkilidir.

Anlaşmalı Boşanma Davasında Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Anlaşmalı boşanmada mal paylaşımı, tarafların özgür iradesi ile belirlenir. Eşler, malları yarı yarıya paylaşabileceği gibi, farklı oranlarda da paylaşabilirler.

Eşlerden biri, mal paylaşımı haklarından feragat edebilir. Eğer feragat edilecekse, bu husus protokole açıkça yazılmalıdır. Protokolde “edinilmiş mallara katılma rejiminden doğan tüm haklardan feragat ediyorum” gibi bir ifade yer almalıdır.

Protokolde mal paylaşımıyla ilgili açık bir ifade bulunmuyorsa, taraflar boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl içinde mal paylaşımı davası açabilir.

Zina (Aldatma) Nedeniyle Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Zina nedeniyle boşanma, özel bir boşanma sebebidir ve Medeni Kanun’da düzenlenmiştir. Eğer boşanma kararı aldatma gerekçesiyle verilirse, kusurlu olan eşin katılma alacağı ortadan kaldırılabilir veya hakkaniyet gereği azaltılabilir. Ancak katkı payı alacağı, aldatan eşin aleyhine kaldırılmaz.

Örneğin, eşlerden biri diğerinin malvarlığına katkıda bulunmuşsa, bu katkıyı talep edebilir.