Meskeniyet İddiası Evin Satılmasını Engeller mi?

Meskeniyet İddiası Evin Satılmasını Engeller mi? 2026 Güncel, Aile ve İcra Hukuku Rehberi. Meskeniyet iddiası satışı durdurur mu, Meskeniyet iddiası kesinleşmeden satış olur mu, Haline münasip ev bilirkişi raporu nedir?

İcra takibi başlatıldığında borçluların en çok endişe ettiği konu, evlerinin haczedilip haczedilemeyeceği ve satışının yapılıp yapılamayacağıdır. Türk İcra ve İflas Hukuku, borçlunun temel yaşam alanını korumak için önemli bir güvence getirmiştir: Meskeniyet iddiası.

İİK m.82 kapsamında yer alan bu düzenleme, borçlunun haline münasip tek evi için güçlü bir koruma sağlar.

Bu blog yazısında, meskeniyet iddiasının hukuki niteliğini, evin satışına etkisini, hangi durumlarda koruma sağladığını, hangi hâllerde korumanın ortadan kalktığını ve Yargıtay’ın konuya ilişkin içtihatlarını ayrıntılı şekilde ele alıyoruz.

Meskeniyet Nedir? (İİK m.82/12 Genel Tanım)

Meskeniyet, borçlunun ve ailesinin barınmak için zorunlu olarak kullandığı tek evinin haczedilemeyeceğini öngören bir icra hukuku korumasıdır. İcra ve İflas Kanunu m.82/12’ye göre: “Borçlunun haline münasip evi haczedilemez.”

Burada kritik olan kavram “haline münasip ev”dir. Bu, borçlunun sosyal ve ekonomik durumuna uygun evi ifade eder. Yani çok lüks, yüksek değerli ve geniş özelliklere sahip bir villa için meskeniyet iddiası her zaman kabul edilmez.

Meskeniyet İddiası Evin Satılmasını Engeller mi?

Cevap: Evet, meskeniyet iddiası kabul edilirse evin satışı engellenir. Borçlu, haczin yapıldığı tarihte meskeniyet iddiasında bulunursa ve bu iddia mahkeme tarafından kabul edilirse:

Evin üzerindeki haciz kaldırılır, Satış yapılamaz, Dosya bu taşınmaz yönünden tamamen durur, Borçlu borcu ödeyene kadar evde oturmaya devam eder. Bu nedenle meskeniyet, borçlunun evini satıştan koruyan son derece güçlü bir hukuki zırhtır.

Meskeniyet İddiası Ne Zaman Yapılır?

Meskeniyet şikayeti normal şartlarda 7 günlük sürelidir. Ancak Yargıtay; “Meskeniyet kamu düzenine ilişkin olduğundan, borçlu geç bile başvursa iddia incelenmelidir.” şeklinde kararlar vermektedir.

Bu nedenle borçlu, satış ilanı yapılsa bile meskeniyet iddiasında bulunabilir.

Meskeniyet İddiası Hangi Şartlarla Kabul Edilir?

Meskeniyet iddiasının kabul edilebilmesi için şu şartlar aranır:

1. Ev borçluya ait olmalı: Kira ile oturulan ev meskeniyet kapsamına girmez.

2. Ev borçlunun fiilen yaşadığı konut olmalı: İkametgâh, fatura ve muhtarlık yazısıyla ispat edilir.

3. Borçlunun başka evi olmamalı: Birden fazla evi olan kişi meskeniyet savunması yapamaz.

4. Ev borçlunun sosyal durumuna uygun olmalı: Aşırı lüks veya gereğinden büyük konutlar meskeniyet kapsamında sayılmayabilir.

5. Borç konut istisnasına giren bir alacak türü olmamalı

Meskeniyet İddiası Kabul Edildiğinde Süreç Nasıl İşler?

Meskeniyet iddiası kabul edildiğinde: Haciz tamamen kaldırılır, Ev satış listelerinden çıkarılır, Satış ilanı iptal edilir, Borçlu evini kaybetmez. Bu aşamadan sonra alacaklı, borcun tahsili için başka malvarlığına yönelmek zorundadır.

Meskeniyet İddiası Reddedilirse Evin Satışı Yapılır mı?

Evet. Mahkeme iddiayı reddederse: Evin satış işlemleri devam eder, İcra dairesi satış ilanı çıkarır, İhale yapılır, Taşınmaz alıcıya devredilir.

Borçlu istinaf yoluna başvurabilir ancak istinaf, taşınmaz satışını otomatik olarak durdurmaz.

Meskeniyet İddiası Hangi Belgelerle İspat Edilir?

Meskeniyet iddiasını destekleyen güçlü deliller şunlardır: Nüfus kayıt örneği (ikametgâh), Elektrik, su, doğalgaz faturaları, Muhtarlık ikamet belgesi, Tapu kaydı, Aile bireylerinin aynı adreste yaşadığını gösteren belgeler, Bilirkişi raporu, Sosyo-ekonomik durum araştırması, Taşınmaz fotoğrafları, Mahkeme, evin gerçekten borçlunun tek yaşam alanı olup olmadığını bu delillerle değerlendirir.

Meskeniyet İddiası Davası Nasıl Açılır?

Meskeniyet iddiası, İcra Hukuk Mahkemesi’nde şikayet yolu ile açılır.

Süreç şu şekildedir: Haciz tutanağının tebliği: 7 gün içinde icra müdürlüğüne şikayet yapılır. Reddolursa İcra Hukuk Mahkemesi’ne itiraz, Mahkeme bilirkişi atar ve Karar verilir. Dava basit yargılama usulüne tabidir ve genellikle 3–6 ay içinde sonuçlanır.

Yargıtay uygulamasına göre: Meskeniyet kamu düzenine ilişkin olduğu için süre geçse de incelenmelidir. Kat irtifakı veya arsa niteliğindeki yerlerde de fiili kullanım varsa meskeniyet kabul edilebilir. Tek evin değerinin yüksek olması tek başına reddi gerektirmez; borçlunun yaşam standardı dikkate alınır.

Birden fazla konut varsa en değerli olan üzerine meskeniyet uygulanmaz. İpotekli konutta alacaklı ipotek nedeniyle satış yapabilir.

Meskeniyet iddiası satışı durdurur mu?

Meskeniyet iddiası, borçlunun tek konutunun haczedilemeyeceğini belirten bir şikayettir ve genellikle satışı durdurucu etkiye sahiptir. İİK m.82 uyarınca “haline münasip ev” haczedilemeyeceğinden, meskeniyet şikayeti yapıldığında icra müdürlüğü evin satışını bekletir. Ancak durdurma otomatik değildir; borçlunun mutlaka “satışın geri bırakılması” talebinde bulunması gerekir. Yargıtay, meskeniyet iddiasının satıştan önce yapılmasını önemser ve “satış tarihine kadar yapılan meskeniyet şikayeti değerlendirilmelidir” görüşünü benimser. Bu nedenle meskeniyet iddiası, doğru ve zamanında yapıldığında satış sürecini durduran en etkili hukuki araçlardan biridir.

Meskeniyet iddiası kesinleşmeden satış yapılabilir mi?

Prensip olarak meskeniyet şikayeti sonuçlanmadan satış yapılmamalıdır; ancak bazı icra müdürlükleri kesinleşme beklemeden satış işlemlerine devam edebilir. Yargıtay’a göre borçlunun meskeniyet iddiası varsa satış işlemleri durdurulmalı, aksi halde satış hukuka aykırı olur ve iptal edilebilir. Meskeniyet iddiası incelenmeden yapılan satışlarda icra hukuku mahkemesi, işlemi “telafisi güç zarar” kapsamında değerlendirir. Bu nedenle borçlu şikayetle birlikte mutlaka ihtiyati tedbir veya “satışın geri bırakılması” talebi sunmalıdır. Uygulamada meskeniyet kesinleşmeden satış yapılması hukuki risk taşıdığı için çoğu müdürlük satışı durdurur.

Haline münasip ev bilirkişi raporu nedir?

Haline münasip ev tespiti için mahkeme genellikle bilirkişi incelemesi yaptırır. Bilirkişi, borçlunun gelir durumu, aile nüfusu, yaşam standardı, evin konumu, metrekaresi ve ekonomik değerini araştırarak “bu ev borçlunun haline münasiptir” veya “değildir” şeklinde rapor sunar. Yargıtay’a göre haline münasip ev tespiti objektif kriterlerle belirlenmelidir; lüks konutlar meskeniyet korumasından yararlanamaz. Örneğin 1+1 dairede yaşayan 4 kişilik bir aile için daha geniş bir ev münasip sayılabilir. Rapor, meskeniyet iddiasının kabul edilip edilmeyeceğinde belirleyici rol oynar ve SEO açısından en çok aranan teknik konulardan biridir.

Haline münasip ev şikayet süresi nedir?

Meskeniyet şikayeti diğer icra şikayetlerinden farklı olarak süreye tabi değildir. Borçlu, hacizden hemen sonra da, aylar hatta yıllar sonra da bu iddiayı ileri sürebilir. Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, “meskeniyet şikayeti kamu düzenine ilişkindir, süreye bağlı değildir” içtihadını yıllardır uygulamaktadır. Ancak gecikmeden yapılması önemlidir; çünkü ev satışa çıkarıldıysa satışın durdurulması için şikayetle birlikte “satışın geri bırakılması” talebinin yapılması gerekir. Süre sınırlaması olmamakla birlikte, satış günü yaklaştığında dar bir zaman aralığı kalacağı için pratikte gecikmeden başvuru yapılması önerilir.

Haline münasip ev şartları nelerdir?

Bir evin haline münasip sayılabilmesi için borçlunun barınma ihtiyacını karşılayan tek konut olması gerekir. İİK m.82’ye göre borçlunun yaşam standardına uygun ev haczedilemez. Şartlar özetle şöyledir:

Borçlu ve ailesinin fiilen yaşadığı konut olmalıdır.

Lüks ve ihtiyaç fazlası özellikler taşımamalıdır.

Borçlunun başka bir konutu bulunmamalıdır.

Evin borçlunun ekonomik ve sosyal durumuna uygun olması gerekir.

Yargıtay, birden fazla evi olan borçluların meskeniyet hakkından yararlanamayacağı yönünde kararlar vermektedir. Bu nedenle tek konut olması ve yaşam standardıyla uyumlu olması temel şarttır.

Eşin meskeniyet iddiası – Yargıtay kararları ne diyor?

Yargıtay’a göre meskeniyet iddiası yalnızca borçlu tarafından ileri sürülebilir; eş doğrudan bu şikayeti yapamaz. Ancak eş, evde fiilen yaşıyor ve konut aile konutu niteliğindeyse, borçlu eş tarafından yapılan meskeniyet iddiası eş ve çocukları da korur. Yargıtay 12. HD kararlarında “meskeniyet hakkı borçlunun kişisel hakkı olup, aile bireylerinin korunması amacıyla geniş yorumlanmalıdır” görüşü kabul edilmiştir. Eğer ev aile konutu şerhiyle korunuyorsa, meskeniyet iddiası çok daha güçlü hale gelir. Borçlu eş haczedilemezlik iddiasını ileri sürdüğünde, aile fertleri de bu korumadan yararlanır.

Avukat ve Danışmanlık: Meskeniyet İddiası Evin Satılmasını Engeller mi?

Meskeniyet İddiası, Evin Satışını Etkili Bir Şekilde Durdurur. Meskeniyet iddiası, borçlu ve aile fertlerinin barınma hakkını koruyan güçlü bir hukuki mekanizmadır.

Meskeniyet İddiası Evin Satılmasını Engeller mi? Şartları sağlandığında: Ev haczedilemez, Ev satılamaz, Borçlu evini kaybetmez.

Ancak usule uygun müracaat yapılmazsa veya deliller eksik sunulursa evin satışı kaçınılmaz hâle gelebilir. Bu nedenle meskeniyet iddiası sürecinin uzman bir icra hukuku avukatı tarafından takip edilmesi en doğru yaklaşımdır.

Meskeniyet iddiası, borçlunun tek konutunu haciz ve satış baskısından koruyan en önemli hukuki güvencelerden biridir. Ancak bu korumadan yararlanabilmek için evin gerçekten borçlunun yaşam alanı olduğunun doğru belgelerle ispat edilmesi, sürenin kaçırılmaması ve haciz işlemlerinin takip edilmesi şarttır. Yanlış veya eksik yapılan başvurular, taşınmazın satışa çıkmasına ve ciddi hak kayıplarına yol açabilir. Bu nedenle meskeniyet iddiası, icra müdürlüğü ve mahkeme aşamalarında mutlaka icra hukuku konusunda uzman bir avukat tarafından yürütülmeli ve borçlu konut hakkı profesyonel şekilde güvence altına alınmalıdır.

Meskeniyet iddiası ve evin satışa çıkmasıyla ilgili sorularınızı yorum bölümünde paylaşabilirsiniz.

Meskeniyet İddiası Evin Satılmasını Engeller mi? – CEVABI En Çok Aranan Sorular Nelerdir?

1. Meskeniyet iddiası evin satışını tamamen durdurur mu?

2. Meskeniyet iddiası kabul edilirse taşınmaz satış ihalesi iptal olur mu?

3. Meskeniyet iddiası sürerken ev hacizden satılabilir mi?

4. Meskeniyet şikâyeti sonuçlanana kadar icra satış işlemleri durur mu?

5. Mahkeme kararı çıkmadan satış yapılması geçerli sayılır mı?

6. Meskeniyet iddiası reddedilirse satış hemen yapılır mı?

7. Meskeniyet iddiası hangi durumlarda evin satışını engellemez?

8. Ev lüks veya yüksek değerdeyse meskeniyet uygulanır mı?

9. Borçlunun birden fazla evi varsa meskeniyet hangi eve uygulanır?

10. Kirada yaşayan kişinin meskeniyet iddiası evi satıştan korur mu?

🟧 Meskeniyet – Haciz ve Satış Sürecine İlişkin Merak Edilen Sorular

11. Meskeniyet iddiası hacze konu olan borcun türüne göre değişir mi?

12. Kamu borçlarında meskeniyet iddiası geçerli olur mu?

13. Meskeniyet iddiası evin icra yoluyla satılmasına karşı bir koruma sağlar mı?

14. Borçlu evde fiilen ikamet ediyorsa satış durdurulur mu?

15. Ev aile konutuysa meskeniyet iddiası daha güçlü olur mu?

16. Evin işyeri olarak kullanılması meskeniyet iddiasını etkiler mi?

17. Meskeniyet iddiası devam ederken icra dairesi satış ilanı yayımlayabilir mi?

18. Meskeniyet itirazı yapıldığında haciz işlemi askıya alınır mı?

19. Meskeniyet iddiası satıştan sonra ileri sürülebilir mi?

20. Borçlu, meskeniyet nedeniyle satışı durdurmak için hangi belgeleri sunmalıdır?

🟥 Mahkeme ve İcra Müdürlükleri Süreci – En Çok Sorulan Sorular

21. Meskeniyet iddiası hangi mahkeme tarafından değerlendirilir?

22. Mahkeme meskeniyet iddiası için keşif yapar mı?

23. Meskeniyet iddiasının kabul oranı nedir?

24. Meskeniyet iddiası reddedilirse istinaf yolu açık mı?

25. Meskeniyet iddiası süresinde yapılmazsa hak kaybı olur mu?

26. Meskeniyet iddiası ev sahibi olmayan kiracılar için geçerli mi?

27. Borçlu adres değiştirirse meskeniyet iddiası boşa düşer mi?

28. Evin boş olması meskeniyet korumasını ortadan kaldırır mı?

29. Ev kısmen boşsa meskeniyet uygulanır mı?

30. Tapu eşin üzerindeyse borçlu yine de meskeniyet iddiasında bulunabilir mi?

🟩 Uygulamada En Sık Aranan Güncel Sorular

31. Meskeniyet iddiası satışın ertelenmesine neden olur mu?

32. Meskeniyet kararından sonra borçlu yeni hacze karşı korunur mu?

33. Meskeniyet iddiası kötü niyetle kullanılabilir mi?

34. Borçlunun çocuklarının olması meskeniyet kabulünü etkiler mi?

35. Aile konutu şerhi meskeniyet iddiasının yerine geçer mi?

36. Ev kiraya verilmişse meskeniyet uygulanır mı?

37. Borçlu başka bir şehirde yaşıyorsa ev meskeniyet sayılır mı?

38. Meskeniyet iddiası kabul edilirse ev satılamaz mı?

39. Meskeniyet koruması borçlunun her evi için geçerli midir?

40. Meskeniyet kararı borcu tamamen ortadan kaldırır mı?

🟪 Satış Sonrası ve Ek Sorular

41. Meskeniyet reddedilirse satış kesinleşir mi?

42. Meskeniyet nedeniyle iptal edilen satış yeniden yapılabilir mi?

43. Meskeniyet iddiası varken üçüncü kişi taşınmazı satın alabilir mi?

44. Satış sonrası şikâyet meskeniyet gerekçesiyle kabul edilir mi?

45. Meskeniyet kararına rağmen ev satılırsa ne olur?

46. Meskeniyet iddiası devam ederken borç yapılandırılması yapılabilir mi?

47. İcra memuru meskeniyet iddiasını kabul etmek zorunda mı?

48. Meskeniyet iddiası alacaklının haklarını tamamen engeller mi?

49. Borçlu lüks eve taşınırsa meskeniyet reddedilir mi?

50. Meskeniyet iddiası, borç yeniden doğarsa tekrar kullanılabilir mi?