Tasarrufun İptali Davası Yargılama Usulü Nedir? Nasıl Reddedilir? Yargıtay

Tasarrufun İptali Davası Yargılama Usulü Nedir? Nasıl Reddedilir? Yargıtay – Tasarrufun iptali davası, İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre açılır ve Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülür. Dava, alacaklının alacağını tahsil edebilmesi için borçlunun mal kaçırmaya yönelik işlemlerinin iptalini amaçlar.

Yargılama usulünde öncelikle alacaklının alacağını ispat etmesi gerekir. Ardından borçlunun mal devrinin alacaklıyı zarara uğratma kastı taşıyıp taşımadığı araştırılır. Mahkeme, gerekirse tanık dinler, bilirkişi incelemesi yapar ve tapu kayıtlarını inceler. Dava sonunda borçlunun yaptığı tasarruf iptal edilirse, alacaklı bu mallar üzerinden icra takibi yapabilir.

Tasarrufun iptali davası nasıl reddedilir?

Tasarrufun iptali davası şu durumlarda reddedilebilir: Alacaklının kesinleşmiş bir alacağının bulunmaması,

Dava konusu işlemin borçlunun alacaklıyı zarara uğratma kastıyla yapılmadığının ispatı,

Davanın yasal süreler geçtikten sonra açılması,

Davalı tarafın iyi niyetli olduğunun ve devri gerçek bedel karşılığı aldığının ortaya konulması.

Yargıtay’a göre, alacaklının iddialarını somut delillerle ispat edememesi de davanın reddi sebebidir.

Tasarrufun iptali davası hak düşürücü süre – Yargıtay kararı

İcra ve İflas Kanunu’nun 284. maddesine göre tasarrufun iptali davası, beş yıl içinde açılmalıdır. Bu süre hak düşürücü süredir ve mahkeme tarafından re’sen dikkate alınır. Yargıtay kararlarında da bu husus sürekli vurgulanmaktadır. Yargıtay, beş yıllık sürenin geçirilmesi halinde davanın reddedilmesi gerektiğini açıkça belirtmiştir. Dolayısıyla alacaklılar, hak kaybı yaşamamak için bu süre içinde dava açmalıdır.

Tasarrufun iptali davasından sonra ne olur?

Tasarrufun iptali davası sonucunda, borçlunun mal kaçırmaya yönelik yaptığı devir işlemi iptal edilirse, alacaklı o mal üzerinde haciz ve satış işlemi yapabilir. Ancak iptal kararı, malın mülkiyetini doğrudan alacaklıya geçirmez; sadece icra takibi için yolu açar. Eğer dava reddedilirse, alacaklı artık o mal üzerinde hak iddia edemez ve farklı yollarla alacağını tahsil etmeye çalışmak zorunda kalır.

YARGITAY KARARI: Tasarrufun İptali Davası Yargılama Usulü Nedir? Nasıl Reddedilir? Yargıtay

T.C. YARGITAY 17.Hukuk Dairesi Esas:  2014/12924 Karar: 2014/10789 Karar Tarihi: 07.07.2014

TASARRUFUN İPTALİ DAVASI – İPTAL DAVALARININ AYNİ HAKKA DEĞİL KİŞİSEL HAKKA DAYANAN DAVALAR OLDUĞU – TAŞINMAZLARA İLİŞKİN KESİN YETKİ KURALLARINI DÜZENLEYEN HÜKÜMLERİN UYGULANMAYACAĞI – HÜKMÜN BOZULMASI GEREĞİ

ÖZET: Dava, İİK.277 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir. İptal davaları aynî hakka değil, kişisel hakka dayanan davalardır. Bu nedenle davanın konusu taşınmaz olsa bile taşınmazlara ilişkin kesin yetki kurallarını düzenleyen HMK’nin ilgili maddesi hükmü bu davalarda uygulanmaz. Hal böyle olunca davaya devam edilerek taraf delileri toplandıktan sonra hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi yerine karar verilmesi doğru değildir.
Dava, İİK.277 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.

Tasarrufun iptali davalarında, HMK’nin 5 ve devamı maddelerinde düzenlenen yetki kuralları geçerlidir. İptal davaları ayni hakka değil, kişisel hakka dayanan davalardır. Bu nedenle davanın konusu taşınmaz olsa bile taşınmazlara ilişkin kesin yetki kurallarını düzenleyen HMK’nin 12. maddesi hükmü bu davalarda uygulanmaz. Hal böyle olunca davaya devam edilerek taraf delileri toplandıktan sonra hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi yerine yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin ve davalı …… AŞ vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA