Önalım Şufa Davası Nasıl Açılır

Bir taşınmazın satışı işlemlerinde öncelik hakkına sahip olunması olan önalım şufa davası, müşterek mülkiyet altında bulunan taşınmazda pay sahibi olarak ya da sözleşme ile meydana gelen hak ile taşınmaz üzerinde bir hissenin üçüncü bir kişiye satışının gerçekleştirilmesi durumunda taşınmazda hissesi olan birinin ya da sözleşme ile bu hakkın kendisine verilmiş olduğu kişi ya da kişilerin satışa konu hissenin alıcıya neye mal olmuş ise o miktar ile belli bir süre içerisinde satın alma hakkını veren ayni ve yenilik doğuran bir hak olarak görülmektedir.

Sözleşmeden Kaynaklı Önalım Hakkı Nedir?

Bir taşınmazın satışına ilişkin olarak önceden yapılmış olan sözleşmeden doğan hak ile önalım hakkı bulunan kişilere verilen ayni ve yenilik doğran bir haktır. Sözleşme nedeni ile meydana gelen önalım hakkı, şahsın mülkiyet hakkına kendi hür iradesi çerçevesinde getirmiş olduğu bir sınırlama olarak kabul edilir. Tarafların anlaşma sağlaması ile meydana gelmektedir.

Söz konusu hak Tapu Siciline şerh verilmesi durumunda bu şerhte belirtilmiş olan süre içerisinde ve beraberinde söz konusu şartlara bağlı olacak şekilde her malike karşı kullanılabilmesi mümkündür. Kütük içerisinde şartların belirtilmemiş olması durumunda taşınmazın üçüncü şahsa satışı işlemlerinde söz konusu olan şartlar göz önünde bulundurulur.

Söz konusu hak Türk Medeni Kanunu’nun 735/1 maddesinde belirtilir. Bu önalım sözleşmesi ile malik, hakkın konusu taşınmazın üçüncü şahsa satılması durumunda sözleşmenin diğer yanı olan hak sahibine önalım hakkının konusunu oluşturan taşınmazın mülkiyetini aynı bedel ile veya sözleşme dahilinde belirtilmiş olan bedel ile talep etme, yani söz konusu taşınmazın alıcısı olma niteliğine bürünür. Malik tarafından bu yetkinin tanınması üzerine gerçekleştireceği sözleşme içerisinde önalım şufa sözleşmesi adı verilir.

Eğer bu sözleşme ile yetki ya da hakkın hangi şart ve hususlar içerisinde kullanımının mümkün olacağı belirtilmiş ise sözleşmeye vasıflı önalım sözleşmesi adı verilir. Şerhin etkisi her koşulda, şehrin verilmiş olduğu tarih itibari ile 10 yıllık süreci tamamlamasının ardından sonlanmaktadır. Yasal önalım hakkının kullanılmasına ya da vazgeçmeye dair hükümler sözleşmeden doğan önalım hakkında da uygulanmaktadır.

Yasal Önalım Hakkı Nedir?

Bu hak, kişiye kanun ile gelen bir hak olduğu gibi paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerinde yer alan payın tümünü ya da kısmi olarak üçüncü şahsa vermesi durumunda, diğer paydaşlar önalım hakkı kullanabilme şansına sahip olabiliyor.

Cebri arttırma ile satış işlemlerinde önalım hakkı değerlendirilemiyor. Önalım hakkından vazgeçilmesi resmi biçimde gerçekleştirilmesi ve tapu kütüğüne şerh verilmesi gerekliliği doğurur. Belirli bir satış işleminde önalım hakkının değerlendirilmesinden feragat edilmesi yazılı biçimde takdir ve satıştan önce ya da sonra gerçekleştirilebilir.

Önalım Şufa Davası Kimlere Karşı Açılabilir?

Önalım şufa davası açılması ile ilgili olarak yasal hak;

*Paydaş ya da paydaşlar tarafından açılabilir

*Husumet taşınmaz üzerinde yer alan payın satın alımını yapana verilir

*Dava, taşınmazın yer aldığı noktada bulunan Asliye Hukuk Mahkemesi aracılığı ile açılabilir. Önalım Şufa Davası Nasıl Açılır

Önalım Şufa Davası Nasıl Görülür

Ön alım davasında hakim, davanın suresinde açılıp açılmadığını ince­ler. Suresinde açılmamışsa, davayı red eder.

Davaya konu olan taşınmaza ait Tapu kayıtlan getirtilir. Davada Taraf şahitleri dinlenir.

Önalım Şufa Hakkının Kullanılmasının Mümkün Olmadığı Haller

• Paydaşlar arasındaki satımlar,
• Cebri artırmayla satımlar,
• Bağışlama,
• Bir şirkete sermaye olarak konulması,
• Miras yolu ile intikal ve ölüme bağlı tasarruflar,
• Önalım konusunun trampa yapılması,
• Önalım konusunun kamulaştırılması,
• Önalım konusunun tapusuz olması,
• Mirasın taksimi,
• Paydaşlıktan çıkarma,
• Önalım hakkı konunun kat mülkiyetine tabi olması,
• Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin yapılmış olması,
• Taşınmaz vaadi sözleşmesinin yapılmış olması,
• Paylı taşınmazın paydaşlar arasında fiilen yapılmış olması,
• Önalım hakkından feragat veya vazgeçilmesi.

Önalım Şufa Davasında Yetkili Ve Görevli Mahkeme Neresidir

Önalım Şufa Davasında Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir.

Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir.